- AI Overviews van Google ligt onder vuur wegens lasterlijke antwoorden
- Amerikaanse federale rechter buigt zich nu over opvallende rechtszaak
Google Zoeken draait allang niet meer alleen om het vinden van links. Sinds de introductie van de functie ‘AI Overzichten’ in 2024, geeft Google antwoorden rechtstreeks via kunstmatige intelligentie – zonder dat gebruikers hoeven te klikken. Maar die AI geeft soms antwoorden die feit en fictie met elkaar verwarren. Dit komt omdat grote taalmodellen, die vaak worden ingezet, werken met waarschijnlijkheden. Kortom: als de AI het antwoord niet weet, verzint hij het soms gewoon.
Geloofwaardige onwaarheden: als AI je reputatie schaadt
Dat kan serieuze gevolgen hebben. Recentelijk werd Google aangeklaagd door Wolf River Electric, een erkend zonne-energiebedrijf uit Minnesota. Waar het om draait? De AI van Google bedacht uit zichzelf dat het bedrijf betrokken was bij een rechtszaak – iets wat nooit gebeurd is.
Volgens huisjuristen van Wolf River Electric leverde een simpele zoekopdracht als “lawsuit against Wolf River Electric” meteen AI-antwoorden vol beschuldigingen op. De bot schreef dat hun bedrijf aangeklaagd was door de procureur-generaal van Minnesota wegens oplichtende praktijken: klanten zouden zijn bedrogen over de besparingen, en contracten zouden ‘stiekeme kosten’ bevatten.
Het werd persoonlijk, met namen van vier directieleden – Justin Nielsen, Vladimir Marchenko, Luka Bozek en Jonathan Latcham. Sterker nog: er verscheen zelfs een portretfoto van Nielsen naast de ongefundeerde aanklachten. Als ‘bewijs’ verwees de AI naar vier online bronnen, waaronder het kantoor van de procureur-generaal – geen van die links ging over Wolf River Electric.
Niet de eerste AI-blunder: van pizza met lijm tot fake news
Zulke fouten worden ‘hallucinaties’ genoemd — een verschijnsel dat veel voorkomt bij taalmodellen. AI bouwt bij twijfel verder op onjuiste aannames en verzint er soms complete verhalen omheen — net als bij het ouderwetse spelletje telefoon. In Nederland kennen we inmiddels de voorbeelden: eerder raadde Google AI aan om lijm op pizza te doen of dagelijks een steentje te eten voor de gezondheid. Dat zijn lachwekkende blunders, maar deze zaak raakt mensen echt in hun portemonnee én reputatie.
AI-antwoorden zijn persoonlijk — en dat maakt het extra ingewikkeld
Wolf River Electric stelt dat hun omzet flinke schade heeft opgelopen. Volgens het bedrijf zegde meerdere klanten hun contracten op — bij elkaar goed voor ruim 150.000 dollar verlies. En dat terwijl AI-overviews telkens uniek worden gegenereerd. De antwoorden die u nu ziet, kunnen zelfs per gebruiker verschillen.
De advocaten van Wolf River Electric maken zich zorgen dat dit vaker kan gebeuren. “Deze zaak draait niet alleen om onze naam zuiveren, maar ook om rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid in het AI-tijdperk”, zegt juridisch adviseur Nicholas Kasprowicz. Daar heeft hij een punt: vandaag is het een energiebedrijf, morgen misschien een restaurant om de hoek in Rotterdam, Amsterdam of Utrecht.
Klein bedrijf versus Big Tech: wie heeft het laatste woord?
De rechtszaak, ingediend in maart 2025, is net doorgeschoven naar het federale hof in de VS. Dit kan een belangrijk precedent worden waarbij de rechter eindelijk iets zegt over de verantwoordelijkheid van techbedrijven bij AI-gestuurde desinformatie. Komt er een keerpunt voor AI-makers of houdt Big Tech zijn handen vrij?
Google houdt vol dat het incident onschuldig was: “De overgrote meerderheid van onze AI Overzichten zijn correct en helpen gebruikers, maar fouten blijven mogelijk met nieuwe technologieën,” aldus een woordvoerder. Google zegt voortaan sneller in te grijpen wanneer misinformatie wordt ontdekt – gebruikers kunnen nu dankzij recente updates ook zelf AI-fouten melden en corrigeren.
