Stelt u zich voor: u graaft naar water op uw eigen terrein en stuit op een gigantische goudader. Zo begon de droom — of nachtmerrie — voor Marianne Delcourt uit Zuid-Frankrijk. Wat startte als routinewerk op haar ecologische boerderij in Occitanië, werd abrupt veranderd door de vondst van meer dan zeven ton goud. Niet alleen veranderde het haar leven, maar zette het ook het recht op eigen grond opnieuw op scherp. Want wie dacht dat de oogst direct voor de eigenaar was, vergist zich: de Franse staat eigent zich alles onder de grond toe — iets waar ook Nederlandse eigenaren op moeten letten.
Alles kwijt, dankzij een schat in de grond
Marianne dacht eerst dat ze het geluk gevonden had, maar het werd een nachtmerrie. Op basis van een wet uit 1810 mocht de staat haar bezit “van nationaal belang” in beslag nemen. Feitelijk stond ze van de ene op de andere dag met lege handen.
In een interview met Le Midi Libre zegt ze: “Ik heb hier twintig jaar bijna alles in geïnvesteerd. We leveren aan de lokale markt in Carcassonne, verbouwen zonder gif, werken samen met een onderwijsproject… en toch telt het allemaal niet wanneer de staat goud ruikt?” De lokale gemeenschap kwam massaal in opstand: markten hielden acties, buren plaatsten protestborden — maar tot nu toe zonder resultaat.
Waarom raakt een boer bij goudvondst zijn grond kwijt?
Het klinkt bizar, maar het zit zo: het oppervlak is van de eigenaar, alles dááronder valt onder het ‘domein publiek’. Dit is in Frankrijk wettelijk zo geregeld, maar ook in Nederland gelden voor mineralen strikte regels. In 2023 nog kwam een boer in Limburg in het nieuws na het vinden van een voorraad zink — de provincie greep direct in.
Ook elders zijn voorbeelden bekend. Michel Dupont, teler uit de Auvergne, ontdekte een stroommeting met gouddeeltjes. Na grondige analyse bleek het om miljarden te gaan, maar dat goud? Dat werd direct van overheidswege in beslag genomen — Dupont mocht alleen toekijken.
Waar vind je goud in Frankrijk — en deelt Nederland dit lot?
Een feit waar veel mensen versteld van staan: Frankrijk herbergt serieus goud. Vooral in de Pyreneeën, met rivieren als de Têt, Salat en Garonne, zijn er bekende placerafzettingen. Ook de regio Armorica met zijn zogeheten Bretonse Gouden Driehoek is berucht onder schatzoekers — vraag het de veteranen van Nederlands forum Goudzoekers.nl maar eens. De Alpen en de Isère-regio leveren zelfs af en toe nog een klompje boven water, volgens de specialisten van het Gold Market.
Concreet: hoe beschermt u zichzelf in Nederland?
- Controleer altijd de vergunningen en eigendomsrechten rond mineralen voordat u in grond investeert.
- Weet dat winningsrechten voor o.a. gas, aardolie en zware metalen apart geregistreerd worden bij het Kadaster.
- Komt u als particulier iets bijzonders tegen in uw tuin, meld het tijdig — en laat u juridisch bijstaan, bijvoorbeeld via Vereniging Eigen Huis of lokale specialist.
- Wordt uw situatie ‘publiek belang’, dan heeft de overheid in Nederland ruime bevoegdheden tot onteigening — zelfs bij kleinere vondsten.
Tot slot: een gewaarschuwd mens…
Goud in de grond klinkt als een droom. De realiteit: zonder de juiste kennis kan het snel omslaan in een bittere teleurstelling. Wie een boerderij of stuk grond koopt — in Frankrijk, Brabant of Overijssel — doet er goed aan zich niet alleen te verdiepen in de bodemprijs, maar ook in de wetten die diep onder de grond liggen. Want soms zit u ineens met handen vol — en krijgt u niets.