Iedereen die weleens een fles wijn heeft geopend, heeft het zich vast afgevraagd: waarom zit er eigenlijk een deuk — of beter gezegd, een diepe inkeping — aan de onderkant van bijna elke wijnfles? het lijkt zo’n detail, maar ik beloof: het verhaal erachter is verrassend praktisch én boeiend. Laten we dit verborgen stukje van de wijnwereld samen ontrafelen.
De mysterieuze ‘punt’ — een technisch én historisch fenomeen
In het Nederlands wordt deze holte bijna poëtisch de ‘ziel’ van de fles genoemd, maar internationaal hoor je vaker het Franse woord ‘punt’. Waarom zit die er? Ooit, eeuwen geleden, was het een uitkomst van handwerk: glasblazers creëerden zo minder kans op scherpe randen of wiebelige flessen.
De diepte van de punt varieert trouwens — heeft u ooit opgemerkt dat een fles goedkope tafelwijn vaak een ondiepe punt heeft, terwijl exclusieve flessen (denk aan een Barolo of een verrassend goede Pinot Noir uit Zuid-Limburg) juist een flinke holling tonen?
Is het alleen maar traditie?
Nee, er zitten pure gebruiksargumenten achter. Hier zijn de technische redenen waarom u wijnflessen vrijwel nooit met platte bodem ziet:
- Stabiliteit: De punt zorgt ervoor dat de fles stevig staat en minder snel omvalt — handig tijdens het transport, maar ook op een wiebelige terrastafel in Utrecht
- Drukbestendigheid: Voor mousserende wijnen als cava of champagne is dieper glas pure noodzaak: alleen zo houdt de fles de interne druk vol
- Sediment: De holling dwingt wijnbezinksel naar de rand, zodat u minder kans heeft om gruis in het glas te krijgen bij het uitschenken
- Traditie en uitstraling: Laten we eerlijk zijn: een fles met punt oogt gewoon chiquer. Veel wijnhuizen spelen hier nog graag op in
Handig weetje: kunt u de kwaliteit van wijn afleiden aan de punt?
Hier doen veel verhalen de ronde over, maar — eerlijk is eerlijk — in 2025 weet elke Nederlandse wijnliefhebber dat het een fabeltje is. Ja, duurdere flessen hebben vaak een diepere punt, maar dat zegt eigenlijk vooral iets over het marketingbudget van het wijnhuis en weinig over de wijn zelf.
Waar kun je in Nederland iets bijzonders beleven met wijn?
Even tussendoor: zin in een origineel wijnavontuur nu u dit weet? Bezoek eens een wijnmakerij in Zuid-Limburg of schuif aan voor een proeverij bij De Wijngenoot in Amsterdam. Daar zie je pas goed hoeveel liefde — en vakmanschap — in elke fles schuilt.
Praktisch: hoe houd je zelf wijnfles met punt vast?
- Professioneel uitschenken: Steek je duim in de punt en ondersteun de fles met je vingers. Zo werkt het bij sommeliers in bijvoorbeeld restaurant Rijssel in Amsterdam. Let wel: bij zware flessen is wat hulp onder de bodem geen schande.
- Herbruik: Creatief? Gebruik oude wijnflessen als stijlvolle kandelaars—de punt zorgt dat het kaarsvet netjes wordt opgevangen
Kort en krachtig
De punt aan de onderkant van een wijnfles: ooit geboren uit noodzaak bij glasblazers, nu een combinatie van traditie en functie. Weer wat geleerd tijdens het proosten, toch? De volgende keer dat u een fles opent — kijk er even naar. Kleine details, groot verhaal.
