Soms lijkt het zo praktisch: één spons voor alles in de keuken. Toch waarschuwen microbiologen ook in 2025 nog steeds — die ene keukenspons kan een broeinest van bacteriën zijn. En ja, ook voor wie met Ajax of Dreft wast. In dit artikel vertel ik u wat er mis kan gaan, wanneer u moet switchen, en geef ik praktische tips voor een echt schonere vaat.
Hoe schoon is uw keukenspons echt?
Dat een keukenspons meer bacteriën bevat dan het scherm van een OV-chipkaart-automaat klinkt overdreven, maar het is wél waar. TNO heeft recent nog eens aangetoond: in vochtige, warme omgevingen, zoals een spons met etensresten, groeien bacteriën als kool.
Even schrobben onder de kraan helpt amper. In 87% van de onderzochte Nederlandse huishoudens was de spons een van de vieste objecten in de keuken.
Wat zeggen de experts?
Microbioloog dr. Saskia van Veen van het Erasmus MC benadrukte: “Keukensponzen zijn ideaal voor bacteriegroei, juist omdat ze nat en poreus zijn.” Het gevolg? Bacteriën als E. coli en salmonella verspreiden zich razendsnel, zeker als u rauw vlees of vis heeft bereid — typisch iets voor bijvoorbeeld een vrijdagse fish ‘n chips-avond. Een spons die gisteren nog broodkruimels en boterhamworstresten zag, kan ongemerkt ziektekiemen overdragen op uw favoriete Villeroy & Boch-servies.
Welke fouten maken we allemaal?
- Dezelfde spons gebruiken voor glazen en vettige pannen
- De spons nooit vervangen “want hij ruikt nog niet vies”
- Even spoelen na het afwassen en vochtig wegleggen
- De spons gebruiken voor het aanrecht én vaat tegelijk
Hoe moet het dan wél?
Kijk, in heel Nederland liggen gemiddeld 2 tot 4 sponzen in één keukenla — maar meestal grijpen we tóch die ene ‘favoriet’. Zonde, want met een paar simpele gewoontes voorkomt u een hoop narigheid:
- Zorg voor aparte sponzen voor glazen, pannen, aanrecht en snijplanken. Kleurcodering is handig: blauw voor glas, groen voor het aanrecht, enzovoort.
- Laat de spons na gebruik goed drogen. Leg hem liefst in een rek of op een droge doek, niet in de gootsteen.
- Vervang uw spons elke week — goedkoop bij Kruidvat of Albert Heijn, dus stel het niet uit.
- Was de spons mee op 60 graden in de wasmachine of gooi hem een minuut in de magnetron* (vochtig maken!).
*Let op: metalen schuursponsjes mogen niet in de magnetron.
Een praktisch voorbeeld uit het leven gegrepen
Een vriendin in Utrecht dacht altijd: “Zolang ik maar afwasmiddel gebruik, kan er weinig misgaan.” Toch kreeg haar gezin in 2024 buikklachten — oorzaak? Een spons die te lang dienst had gedaan, plus het schoonmaken van de snijplank waar kip op was gesneden. Sindsdien zweert zij bij wekelijkse vervanging. Kost je hooguit 2 euro per maand — een stuk minder dan een bezoekje aan de huisarts.
Conclusie — schoon werken is gezonder
Natuurlijk, we zijn allemaal weleens gemakzuchtig in de keuken. Maar als u gewoon twee of drie sponzen paraat houdt en af en toe wisselt, doet u uw gezondheid én uw vaat een groot plezier. Gooi de oude spons zonder pardon weg bij het restafval — en gun uzelf een echt frisse start bij de volgende afwasronde.
