Mensen zijn van nature sociale wezens — het kijken naar en het zoeken van bevestiging bij anderen zit in ons DNA. Toch zie ik in mijn praktijk in Den Haag, of zelfs bij een koffieklets bij de Bagels & Beans om de hoek, steeds weer hetzelfde terugkerende thema: het diepe verlangen naar goedkeuring van buitenaf. Zelden wordt het met die bewoording uitgesproken — meestal zie ik het terug in gedrag, frustraties of een ongemakkelijk gevoel over zichzelf. Wie wil zich niet gewaardeerd voelen, erkend, misschien zelfs een beetje geliefd?
En om dat te bereiken zoeken we — soms meer, soms minder — bevestiging van buitenaf: in likes op socials, complimenten op het werk of goedkeuring van vrienden of familie. Op zichzelf is daar niets mis mee. Pas wanneer deze externe validatie het ankerpunt wordt voor eigenwaarde, ontstaan er problemen. Je zelfbeeld wordt fragiel, je stemming afhankelijk van wat anderen zeggen of doen. Tijdens een sessie valt me vaak op hoe enkele patronen onmiskenbaar wijzen op hunkering naar externe goedkeuring. Begrijpelijk — en vaak zo menselijk — schuilen daar diepere redenen achter dan je op het eerste gezicht ziet.
Waar komt deze behoefte vandaan? Emotionele erfenissen en relationele leemtes
Om te begrijpen waarom iemand zich vastklampt aan bevestiging van buitenaf, moet je vaak terug naar de kinderjaren en puberteit. Hier vormt zich onze emotionele blauwdruk. Was er toen te weinig echte aandacht, tegenstrijdige boodschappen thuis of simpelweg een gemis aan liefdevolle erkenning? Grote kans dat je dat tekort later buiten jezelf bent gaan zoeken.
Ik kom het vaak tegen bij mensen die zijn opgegroeid met het idee dat liefde komt als je genoeg presteert of altijd braaf bent. Dan leer je al jong om te pleasen, jezelf aan te passen of te overpresteren om maar dat beetje waardering te ontvangen. Niet zelden draag je dat patroon nog met je mee, ook als de oorspronkelijke ‘jury’ allang niet meer aanwezig is.
Ook het ontbreken van emotionele steun speelt een rol. Werd je als gevoelige kind weggezet als ‘overdreven’ of kreeg je te horen dat jouw verdriet nergens over ging? Grote kans dat je opgroeit tot een volwassene die steeds bevestiging zoekt van anderen: voel ik dit terecht? Mag dit er zijn?
De vijf signalen van een hang naar externe bevestiging
Zie deze signalen niet als tekortkomingen, maar als begrijpelijke strategieën die je hielpen om overeind te blijven in een omgeving waar waardering niet vanzelfsprekend was. Door ze te herkennen, kun je stapje voor stapje leren jezelf van binnenuit te waarderen — en niet alleen door de ogen van een ander.
- 1. Overmatig zoeken naar erkenning op sociale media
Steeds posten, obsessief reacties checken of zelfs lichte paniek voelen als niemand reageert? Je verlangt ernaar om echt gezien te worden, niet per se om ‘leuk gevonden’ te worden — het gaat om bestaansrecht voelen via de blik van anderen. Of het nu om TikToks gaat, reacties op LinkedIn of de groepsapp van de sportclub, het patroon blijft hetzelfde. - 2. Moeite met beslissen zonder de mening van anderen
Wie afhankelijk is van goedkeuring twijfelt vaak over elke beslissing, groot of klein. Je checkt voortdurend bij collega’s, vrienden of familie en past je keuze aan als er geen bijval komt. Faalangst en de angst om te worden afgewezen of veroordeeld liggen hier vaak onder. - 3. Steeds van persoonlijkheid veranderen afhankelijk van het gezelschap
Misschien ben je bij je vrienden totaal anders dan bij je familie, op je werk of bij de Albert Heijn. Niet omdat je doet alsof, maar omdat je — vaak onbewust — continu aan het afstemmen bent om geaccepteerd te worden. Op termijn raak je zo los van wie je echt bent. - 4. Gevoelig (of zelfs overdreven gevoelig) voor kritiek
Sommigen lijken kritiek moeiteloos naast zich neer te leggen, maar mensen met veel behoefte aan erkenning voelen zich diep geraakt door een negatieve opmerking of simpelweg door het uitblijven van lof. Het raakt direct aan het gevoel van eigenwaarde — en dat doet pijn. - 5. Prestaties laten prevaleren boven welzijn
Je zoekt bevestiging via succes, resultaten of imponerende prestaties. Tijd voor rust, lol of eigen wensen schuiven naar de achtergrond — alles in dienst van hoe de buitenwereld naar je kijkt. Gek genoeg krijg ik hierover zelfs op de sportschool aan het Spui weleens voorbeelden te horen.
De emotionele prijs van leven voor anderen
Constant leven om anderen te behagen kost bakken energie. Je leert delen van jezelf weg te stoppen, kwetsbaarheid te verbergen en met een opgeplakt lachje door het leven te gaan — terwijl je slaapt rusteloos is en je je soms leeg voelt, ondanks volle agenda’s of volle kamers. Veel mensen merken: wat ze ook bereiken, het is nooit genoeg. De kick van een compliment is snel uitgewerkt — de volgende ‘beloning’ lonkt alweer om de hoek.
Bovendien worden relaties hierdoor vaak ongebalanceerd. Je kiest voor contacten waarin je vaker bevestiging krijgt, zelfs als dat ten koste van jezelf gaat. Het aangeven van je eigen behoeften of een meningsverschil vermijden velen liever uit angst voor afwijzing. Concreet: druk sociaal leven, maar toch het gevoel dat er iets ontbreekt — dat is geen zeldzaamheid.
Hoe leert u zichzelf waarderen van binnenuit?
Jezelf leren waarderen betekent niet dat u geen erkenning van anderen meer nodig hebt. Het gaat erom dat die behoefte niet allesbepalend is voor wie u bent, wat u voelt of nodig hebt. Dit is een proces, meestal geen grote ‘aha’ op zondagmiddag, maar een reeks kleine inzichten: uzelf toestaan te voelen wat u voelt, dat serieus nemen, mild zijn naar uzelf.
Kijk nog eens terug naar de boodschappen uit uw jeugd — wat is u meegegeven over goedkeuring, liefde of erkenning? Het doel is niet om iemand anders de schuld te geven, maar helderheid te krijgen over waar bepaalde gevoelens vandaan komen. Zo kunt u verouderde overtuigingen loslaten en bouwen aan een stevigere basis in uzelf.
Omring uzelf met mensen bij wie u zich niet hoeft te bewijzen, die ruimte bieden voor wie u echt bent. Dat kan een goede vriend zijn, maar ook een fijne coach of therapeut. Erkenning is dan geen noodzaak meer, maar een mooi extraatje. Schroom niet om patronen rondom goedkeuring bij uzelf te ontdekken — het is geen zwakte, eerder een uitnodiging tot groei.
De vijf signalen in deze lijst zijn geen ‘fouten’, maar doorgaans slimme aanpassingen waarmee u zich staande hield. Maar als ze nu zorgen voor onrust of eenzaamheid, verdient u het om ze onder de loep te nemen. U kunt leren stevig in uw eigen schoenen te staan, los van het oordeel van anderen.
Zichzelf van binnenuit bevestigen betekent niet dat u anderen niet meer nodig hebt. Het betekent dat u mag kiezen welke stemmen belangrijk zijn en welke niet. Uw solide basis wankelt dan niet bij ieder oordeel. En dat is, zeker anno 2025, de basis voor een vrijer leven — één dat vooral van uzelf is.
