De toegenomen militaire kracht van Rusland en de impact voor het VK
In een opvallend directe verklaring heeft luchtmachtmajoor Sir Richard Knighton gewaarschuwd dat de militaire macht van Rusland in toenemende mate verhevigt en dat dit een dreiging vormt. Russische troepen zijn nu beter getest in de strijd na bijna vier jaar van grootschalige oorlogvoering in Oekraïne.
Hij benadrukte dat het risico op een aanval op het Verenigd Koninkrijk groter wordt en dat de ‘zonen en dochters’ van het land klaar moeten zijn om te vechten. Volgens hem moeten de Britse strijdkrachten altijd de eerste verdedigingslinie vormen, naast de rest van de NAVO. Vervolgens is het essentieel dat de hele samenleving bijdraagt aan het versterken van de weerbaarheid.
De noodzaak van nationale paraatheid en maatschappelijke betrokkenheid
De militair leider stelde dat het van belang is om open en eerlijk te zijn tegenover ‘families en huishoudens’ over wat het betekent om voorbereid te zijn op verschillende fysieke bedreigingen. Hij gaf een somber realiteitsbeeld en deelde de mening van zijn Franse collega, generaal Fabien Mandon, die vorige maand zei dat Frankrijk zich moet voorbereiden op de mogelijkheid dat hun kinderen in een oorlog met Rusland verloren zouden kunnen gaan.
Knighton verklaarde dat de situatie actueler is dan ooit tevoren in zijn carrière en dat de prijs van vrede stijgt. Hij voegde eraan toe dat het niet voldoende is om enkel de strijdkrachten te versterken. Er is een nationale respons nodig, die de industriële capaciteit van defensie uitbreidt, vaardigheden ontwikkelt, de kracht van instellingen in oorlogstijd benut en de maatschappelijke veerkracht en infrastructuur versterkt.
De rol van burgers en de bredere samenleving
Volgens de hoogste militaire official zullen ‘zonen en dochters, collega’s en veteranen allemaal een rol moeten spelen’ in het bouwen van een weerbare samenleving, klaar om te dienen, te bouwen en indien nodig te vechten. Het doel is dat meer families begrijpen wat opoffering voor het land betekent.
De veranderde perceptie van militaire dienst in het VK
In het huidige tijdperk ontbreekt het veel inwoners van het Verenigd Koninkrijk aan directe ervaring met militaire dienst, mede door de vrede die volgde op het einde van de Koude Oorlog bijna 35 jaar geleden. Knighton merkte op dat het deze maand 65 jaar geleden is dat de laatste nationale dienst werd opgeroepen en 85 jaar sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog.
Hij suggereerde echter dat het soort nationale defensie en weerbaarheid dat ooit vanzelfsprekend was in de Britse samenleving, opnieuw moet worden ontwikkeld sinds de val van de Sovjet-Unie.
De actuele dreigingsinschatting en de geopolitieke context
Hoewel defensieanalisten slechts een ‘verre’ inschatting maken, wordt aangenomen dat de kans dat Rusland een grote en directe aanval op het VK lanceert niet meer dan 5% bedraagt. Desalniettemin betekent dit niet dat de kansen nul zijn.
Knighton benadrukte dat het niet mogelijk is met zekerheid te zeggen wat het absolute risico is. Hij waarschuwde dat het belangrijker is om naar de trends te kijken, bijvoorbeeld of de kans op conflicten toeneemt. Volgens hem is de trend, vooral met betrekking tot Rusland, verslechterend, en dit vormt een cruciaal punt voor actie.
De militarische kracht van Rusland en de toenemende bedreiging
Ondanks de lopende oorlog in Oekraïne, groeit de harde macht van Rusland snel. Over de afgelopen 20 jaar heeft Rusland grootschalige hervormingen en investeringen in de defensie doorgevoerd, ondanks de zwakke en uitgeholde staat van de strijdkrachten in het verleden.
Het Russische leger telt nu meer dan 1,1 miljoen soldaten en besteedt meer dan zeven procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan defensie. Dit is meer dan het dubbele van tien jaar geleden, terwijl de Britse strijdkrachten ongeveer 70.000 soldaten tellen. Het Britse defensiebudget wordt vanaf 2027 verhoogd naar 2,5% van het bbp, terwijl landen als Polen al op 4,2% zitten en Duitsland in 2029 3,5% nastreeft.
Nieuwe wapensystemen en Russische strategische doelstellingen
Rusland ontwikkelt geavanceerde en destabiliserende wapensystemen zoals nucleair bewapende torpedo’s en nucleaire kruissnelvliegtuigen, en experimenteert met nucleaire wapens in de ruimte. Dit onderstreept dat Rusland’s harde macht daadwerkelijk iets is om bang voor te zijn.
De oorlog in Oekraïne en de bereidheid van Rusland om nabijgelegen staten te onderwerpen, wijzen erop dat Moskou de bedoeling heeft om NAVO uit te dagen, te beperken, te verdelen en uiteindelijk te vernietigen. Deze dreiging wordt momenteel niet als direct voelbaar ervaren in het VK, maar wel in landen die fysieke grensovergangen met Rusland delen.
De noodzaak tot verhoogde defensiebegroting en bewustwording
Om de dreiging beter te kunnen weerstaan, pleitte Knighton voor een snellere toename van de defensiebegroting. Zo verwacht Duitsland tegen 2029 3,5% van haar bbp aan defensie uit te geven, terwijl Polen al op 4,2% zit. Daarnaast hebben Frankrijk en Duitsland recent weer nationale dienst geïntroduceerd.
Hij benadrukte dat, afgezien van de nabijheid, de dreiging in het Verenigd Koninkrijk niet fundamenteel anders is dan in andere landen, zoals Duitsland. Zonder bredere bewustwording en maatschappelijke discussie over de risico’s kunnen de overheid, de samenleving en de industrie niet adequaat reageren of de kosten dragen.
Media-inspanningen en publieke bewustwording
De militaire leiders noemden een podcastserie van Sky News en Tortoise, getiteld The Wargame, waarin gesimuleerd wordt hoe Rusland het Verenigd Koninkrijk zou kunnen aanvallen. Dit is bedoeld om het publiek bewuster te maken van de dreiging.
Hiermee wordt voortgebouwd op de succesvolle podcast The Wargame: Decoded, waarin dieper wordt ingegaan op de denkprocessen van deelnemers en de dilemma’s waarmee ze geconfronteerd worden in scenario’s van oorlog. Een live-uitzending begeleidt deze presentatie, waarin experts en militaire leiders hun ervaringen delen en de onzekerheden en morele kwesties belichten die bij besluitvorming spelen tijdens een nationale crisis.
