Interne verdeeldheid over een mogelijke leiderschapswedstrijd
De linkse Kamerleden van de Labour-partij zijn verdeeld over de vraag of ze een leiderschapsstrijd met Angela Rayner zouden ondersteunen, nu er speculaties bestaan over de voortbestaan van Sir Keir Starmer. Verschillende senior linkse parlementariërs hebben aan Sky News laten weten dat de voormalige vice-premier volgens hen “alleen nog op de knop hoeft te drukken” en dat zij voldoende steun zou krijgen om haar voormalige baas te vervangen.
Sommigen betogen dat een dergelijke stap niet door het publiek geaccepteerd zou worden, vooral gezien het feit dat Rayner enkele maanden geleden haar ontslag moest indienen na een schandaal rondom haar belastingzaken. Daarbij wordt ook aangevoerd dat ze niet genoeg heeft gedaan voor de links van de partij tijdens haar tijd in de regering.
Persoonlijke steun en publieke perceptie
Sir Keir Starmer heeft herhaald dat hij elke bedreiging voor zijn leiderschap zal weerstaan, terwijl Rayners bondgenoten aangeven dat zij geen plan heeft om hem weg te halen. Toch geven veel parlementariërs, al dan niet anoniem, aan dat een challenge op zijn positie steeds waarschijnlijker lijkt, vooral op basis van recente peilingen.
Volgens een parlementslid uit de socialistische campagnegroep (SCG) moet Angela Rayner simpelweg de knop indrukken, waarna parlementariërs massaal achter haar zouden gaan staan, mede door haar populariteit onder de leden van de Labour-partij.
Een ander parlementslid zei dat zij een stevige groep zou kunnen mobiliseren die haar steunt.
Carrièreachtergrond en recente kritiek
Rayner, voormalig vertegenwoordiger van vakbonden, werd in 2020 door leden gekozen tot onderruimteleider van Labour. Ze maakte deel uit van Jeremy Corbyn’s schaduwkabinet en wordt door velen gewaardeerd vanwege haar opgang vanuit een arbeidersachtergrond. Ze verliet de school op 16-jarige leeftijd, zwanger, zonder diploma’s, en had zich in haar vroege jaren niet gericht op politieke carrière.
Toch uiten critici dat ze, ondanks haar aanzienlijke invloed, meer had kunnen doen voor de linkerzijde van de partij tijdens haar tijd in de regering. Een parlementslid uit een traditioneel rood wijk benadrukte dat haar steun voor de regering soms werd gewaagd doordat ze niet altijd haar stem liet horen.
Potentiële leiders en alternatieven
Een ander alternatief dat vaak wordt genoemd, is Andy Burnham, de burgemeester van Greater Manchester, die wordt gezien als een outsider met een radicaalere visie. Hoewel Burnham momenteel geen parlementslid is, heeft hij aangegeven mogelijk zich kandidaat te stellen als een vacature zich voordoet. Sommige parlementariërs beschouwen hem als de meest geschikte kandidaat, vooral gezien zijn niet-verbondenheid met de huidige regering en zijn publieke populariteit.
Voor een daadwerkelijke leiderschapswissel zijn 80 collega-parlementariërs nodig die publiekelijk steun uitspreken. De datum van de lokale verkiezingen wordt gezien als een mogelijk moment waarop belangrijke beslissingen worden genomen, vooral als de resultaten slecht uitvallen.
Andere potentiële kandidaten
Naast Burnham worden ook namen genoemd zoals Minister van Volksgezondheid Wes Streeting en Minister van Binnenlandse Zaken Shabana Mahmood. Streeting wordt beschouwd als een charismatische communicator die de confrontatie met Nigel Farage kan aangaan, terwijl Mahmood wordt gewaardeerd om haar harde standpunt over immigratie.
Linkse parlementariërs vinden dat deze kandidaten slechts tijdelijke steun zouden kunnen bieden, omdat ze worden gezien als meer centrumrechts en zonder fundamentele verandering van de partijrichting zou een leiderschapswisseling weinig zin hebben.
Een andere optie die wordt genoemd, is voormalig Labour-leider Ed Miliband, die qua politiek meer links zit, maar eerder in het verleden de verkiezingen verloor en niet herkozen werd.
Geen actieve samenzwering, maar groeiend ongenoegen
Parlementariërs benadrukken dat er geen actieve coup plaatsvindt, maar dat er een breed onderling begrip is dat het steeds waarschijnlijker wordt dat Sir Keir Starmer niet in staat zal zijn de situatie te keren. Sommige MPs die niet eens achter het beleid van de premier staan, uiten hun verbazing over de persoonlijke afkeer die hij op de deurstaps lijkt te genereren, ondanks dat hij een “aardige man” wordt genoemd.
Zij vrezen dat hij het vertrouwen van het publiek heeft verloren doordat hij woorden niet altijd in daden omzet, vooral in gebieden waar de partij van Reform UK terrein wint. Eén parlementslid stelde dat men hem graag zou zien slagen, maar dat de peilingen momenteel erg slecht zijn voor hem en de partij.
Invloed van het recente begrotingsbeleid
Onlangs hebben sommige parlementariërs de zogenaamde “soft-left” groep nieuw leven ingeblazen, met als doel meer invloed uit te oefenen op de koers van de regering richting een meer progressieve politiek. Rayner sprak dinsdagnacht tijdens een bijeenkomst van deze groep, samen met nieuwe onderleider Lucy Powell en enkele kabinetsleden, waaronder Miliband en Nandy.
Een parlamentarisch lid dat met Rayner sprak, zei dat zij naar verluidt geen plannen had voor een leiderschapsstrijd, tenzij die stilletjes zou worden voorbereid. Tijdens de bijeenkomst werd geen discussie gevoerd over leiderschapsplannen en heerste een optimistische sfeer na het opheffen van het twee-kind-bijstand plafond.
Als vice-premier en minister van Wonen voerde Rayner binnen 100 dagen de Employment Rights Bill door, en zette zij belangrijke hervormingen door in de rechten van huurders en het de-volutieproces. Ze zou ook een cruciale rol hebben gespeeld bij het overtuigen van Sir Keir om de bezuinigingen op sociale voorzieningen af te zwakken na verzet vanuit de backbench.
Een naaste medewerker verdedigde haar tot dusverre, onder woorden brachten dat zij “niet geïnteresseerd is in pacten of complotten” en de regering wil laten slagen. Volgens hen is ze nog niet klaar met de politiek, maar “is geen pion van iemand anders, ze is haar eigen persoon.”
Rayner stapte op na een ethisch onderzoek dat bevestigde dat ze te goeder trouw handelde, maar dat ze het ministeriële gedragscodes had geschonden doordat ze niet het juiste belastingadvies had ingewonnen na de aankoop van een appartement in Brighton. Ze meldde zichzelf bij HMRC en het onderzoek loopt nog.
Sir Keir heeft aangegeven haar weer in de kabinet te willen opnemen, een standpunt dat door meerdere senior collega’s wordt gedeeld.
