Veel mensen blijven liggen als ze niet kunnen slapen, maar wist u dat het beter is om even op te staan en de slaapkamer te verlaten? Eerlijk gezegd, in bed kruipen na een drukke dag hoort bij de fijnste momenten van de dag. Even de wereld buitensluiten — lichten uit, hoofd op het kussen, het lichaam en de gedachten mogen tot rust komen. Jammer genoeg: zo’n avond verloopt niet altijd vanzelf. We kennen het allemaal — woelen, draaien, de klok checken, schapen tellen, en ergens in uw hoofd wordt de to-do-list voor morgen al afgevinkt. Het wordt stiller, maar de frustratie groeit. Uw lijf wil slapen, uw brein blijft malen alsof het zaterdagochtendmarkt op de streek is. In zo’n situatie in bed blijven liggen werkt vaak averechts. Hoe langer u blijft liggen, hoe groter de druk — minder slaap, meer stress.
Blijven denken? Doe dat ergens anders. Het bed is er om te slapen
In een gesprek met La Vanguardia legt Roser Gort — bekende slaapsycholoog en onderzoeker bij de befaamde Dr. Estivill-kliniek — uit dat het juist normaal is als uw gedachten na een stressvolle dag ’s avonds blijven draaien. Volgens Gort hoeft u zich daar niet schuldig om te voelen, maar… verleng deze slapeloze martelgang niet onnodig. Haar advies klinkt eerst contra-intuïtief, maar werkt écht: “Als u na 20-30 minuten nog wakker ligt, sta op en ga naar een andere ruimte.”
Zorg dat uw brein het bed uitsluitend associeert met slapen. Niet: piekeren, scrollen, appen, of zelfs een roman openslaan. Anders raakt de slaap-link zoek en blijft uw hoofd in werkstand. Roser zegt: “Als u wakker bent, blijft u denken. Ga elders denken. Het bed is er om te slapen — anders wordt het slapen steeds moeilijker.”
Leer uw hoofd en lijf om langzaam tot rust te komen — niet forceren
Gort maakt het nóg duidelijker met een eenvoudig voorbeeld. Stel: een kind met ADHD mag een half uur lang zijn favoriete serie kijken met een warme chocomel erbij. En plots is het scherm weg en moet hij direct huiswerk doen. Lastig switchen — zijn brein zit in ontspanningsstand. Het werkt net zo voor volwassenen: als u van social media of Netflix linea recta onder de dekens kruipt, snapt uw hoofd de overgang van prikkels naar ontspanning ook niet ineens. Resultaat? U blijft wakker liggen.
Daarom raadt Gort aan: lukt het niet om te slapen en blijft u draaien? Zoek een andere plek — bijvoorbeeld de bank. Let wel op hoe u dat doet. Zet alleen zachte, warme verlichting aan (tip: lamp onder ooghoogte, liever niet fel wit), zoals veel Amsterdamse cafés tegenwoordig ook doen. Onze hersenen zien licht van boven als daglicht en ‘aan-modus’, licht van onderen signaleert: tijd voor rust.
Kies vervolgens een kalme bezigheid — een papieren boek, zachte muziek (geen schermen, geen nieuws, geen TikTok!). En let op: niet dommelen op de bank. Wacht tot u slaperig wordt, ga dan terug naar bed. Moet u daarna wéér opstaan? Geen probleem, herhaal de stap. Dit leert uw systeem rustig uitschakelen, op z’n Rotterdams gezegd: ontspannen zonder jezelf te pushen.
- Kleine tip: Gebruik uw bed echt alleen voor slapen — zelfs niet voor uw favoriete thriller. En als u opstaat, neem geen smartphone mee: laat uw hoofd even ‘leeg’ stromen.
- Regionale bonus: In het westen zweren velen bij warme “slaapthee” van De Tuinen — probeer een kopje ‘Rust en Slaap’, dat doet soms wonderen na een nachtje doorhalen.
- Vermijd: TL-licht, harde muziek of eindeloos scrollen — dat werkt u juist tegen.
Conclusie: Slaapt u niet na 20-30 minuten, blijf niet martelen. Sta rustig op, ga even in een andere sfeer zitten, en geef uw brein ruimte om te schakelen. Juist door los te laten, komt de slaap dichterbij – en in 2025 is dat volgens de laatste wetenschap de beste aanpak bij hardnekkige slapeloosheid.
