Gemiddeld werden er 100 microplasticdeeltjes per liter aangetroffen in glazen flessen — dat is vijf tot vijftig keer meer dan in plastic flessen of metalen blikjes. Een verrassende uitkomst, afkomstig van een recent gepubliceerd onderzoek door het Franse voedselveiligheidsagentschap ANSES, zorgt voor opschudding in de drankensector. Glazen flessen — die altijd als milieuvriendelijk en veilig werden beschouwd — blijken grotere hoeveelheden microplastic te bevatten dan hun plastic equivalenten. Daarmee ontstaat plots een urgent debat over microplastics op plekken waar je ze totaal niet verwacht had.
Glazen flessen onder het vergrootglas: tot 50 keer méér microplastics dan verwacht
Microplastics — piepkleine kunststofdeeltjes, meestal niet waarneembaar met het blote oog — zitten tegenwoordig overal. Van de lucht die we inademen tot het eten op je bord, en zelfs binnenin het menselijk lichaam. Harde bewijzen voor directe schadelijkheid ontbreken nog, maar het massale voorkomen van deze deeltjes, nu ook in glas, verraste de onderzoekers volkomen.
Het doel van het onderzoek? De hoeveelheid microplastic meten in diverse dranken verkocht in Frankrijk, en te zien of verpakkingstype een verschil maakt. Hoofdonderzoeker Guillaume Duflos (ANSES) verklaarde tegen persbureau AFP dat uit de metingen naar voren kwam: gemiddeld 100 microplastics per liter in glazen flessen frisdrank, limonade, ijsthee en bier. Daarmee is het niveau vijf tot vijftig keer hoger dan wat werd aangetroffen in plastic flessen of metalen blikjes. Promovenda Iseline Chaib, die meewerkte aan de metingen, gaf toe dat ze eerder het tegenovergestelde verwachten. eerlijk: ik dacht dat glas altijd de meest pure keus was.
Waar komen die microplastics in glas nou vandaan?
De analyse toonde aan: het merendeel van de deeltjes kwam niet uit het glas zelf, maar uit de doppen. “In glazen flessen zagen we dat de deeltjes dezelfde vorm, kleur en samenstelling hadden als de verf aan de buitenkant van metalen schroefdoppen,” aldus het team. Tijdens de opslag raakt die verf licht beschadigd — kleine krassen en schaafplekken, nauwelijks zichtbaar, maar wel genoeg om los te komen in de fles.
Kraantjeswater, mineraalwater en wijn: een verademing
Opvallend was hoe relatief laag de hoeveelheid microplastics bleef in water, of het nu om kraanwater, mineraalwater of wijn ging. In glazen flessen met water werden 4,5 deeltjes per liter gevonden, tegenover 1,6 deeltjes per liter in plastic flessen. Ook wijn bevatte slechts een fractie, zelfs als hij in glas met schroefdop zat verpakt. Volgens Duflos is nog onduidelijk hoe dat kan — hier is meer diepgaand onderzoek nodig.
Moeten we ons zorgen maken?
Volgens ANSES is het te vroeg om harde conclusies te trekken: er is geen vastgesteld maximum voor wat een schadelijke hoeveelheid microplastics zou zijn. Toch baart het zorgen dat de vervuiling juist uit onverwachte hoek komt. Fabrikanten kunnen relatief eenvoudig maatregelen nemen — zo bleek bijvoorbeeld dat het grondig schoonmaken van doppen met lucht, water en alcohol de hoeveelheid microplastics met wel 60% kan reduceren.
Wat kunt u nú al zelf doen?
- Kies waar mogelijk voor lokaal gebottelde dranken — Nederlandse producenten zoals Spa of Earth Water bieden helder inzicht in hun verpakkingsproces.
- Let op het type dop: glazen flessen met metalen schroefdoppen zijn dus niet automatisch de pure keus.
- Vermijd langdurige opslag: hoe langer flessen botsen in krat of rek, hoe meer kans op losse deeltjes.
- Zelf waterfilter? Ook die vangt lang niet alle microdeeltjes op, maar het scheelt iets.
De komende jaren zal microplastic steeds vaker onderwerp van gesprek zijn. Dit onderzoek leert ons alvast dat oude vanzelfsprekendheden — zoals dat glas per definitie beter is dan plastic — niet altijd blijken te kloppen. Soms zit het verschil in de details: juist in de dop.
