Een recente gerechtelijke uitspraak stelde het Openbaar Ministerie in staat een goudstaaf van 12,45 kilo te confisqueren, net voordat deze naar India zou worden geëxporteerd. Volgens de belastingdienst Sunat ontbrak elk legaal bewijs voor het edelmetaal—het bleek gelinkt aan illegale mijnbouw.
Een goudstaaf met een waarde van meer dan 623.000 dollar werd in het voordeel van de staat veiliggesteld na een baanbrekende juridische actie door het Peruaanse Openbaar Ministerie. Het ging om een flink stuk goud — 12,45 kilogram zwaar — waarvan men tevergeefs probeerde de legale herkomst aan te tonen. Zo werd het zogeheten ‘verval van het recht op eigendom’ geactiveerd. Het geval staat direct in verband met illegale goudwinning—een van de hardnekkigste misdrijven waar Peru anno 2025 mee kampt.
De inbeslagname werd geleid door het Vijfde Provinciale Transitieteam voor Verlies van Eigendom in Lima, onder leiding van aanklager Cynthia Elizabeth Angulo La Torre. De uitspraak maakte niet alleen confiscatie mogelijk, maar bevestigt ook de kracht van juridische middelen in de strijd tegen georganiseerde misdaad en het terugvorderen van criminele opbrengsten ten gunste van de Peruaanse samenleving.
Hoe werd de poging tot illegale export van goud ontdekt?
Uit onderzoek bleek dat op 7 mei 2021 een bedrijf probeerde goud naar India te exporteren zonder overtuigende papieren over de herkomst. Het bedrijf claimde dat het goud afkomstig was uit een mijnbouwconcessie, maar de inspectie door Sunat’s ‘Snelle Actieteam’ weerlegde dat. uit die inspectie bleek dat de genoemde concessie niet beschikte over de faciliteiten of technologie om ruwe goudstaven te produceren. Logisch dus dat instanties nattigheid voelden over de herkomst, en er uiteindelijk een link werd gelegd met illegale winning.
Het optreden van Sunat was doorslaggevend, want zo werd voorkomen dat het goud het land verliet. Hierdoor kon ook witwassen van geld onder een ogenschijnlijke legale dekmantel worden gedwarsboomd.
Welke argumenten gebruikte het Openbaar Ministerie?
Op basis van gegevens van Sunat vroeg het Openbaar Ministerie om verval van eigendom: een regeling waardoor de overheid illegale goederen zonder voorafgaande strafrechtelijke veroordeling via de rechtbank kan terugvorderen. In deze zaak oordeelde de rechter dat de goudstaaf een directe schakel met illegale mijnbouw had, zoals vastgelegd in de Peruaanse wet.
Het betrokken bedrijf kon absoluut niet goed onderbouwd aantonen dat zij rechtmatig eigenaar was. De bedrijfsactiviteiten strookten niet met productie of handel in goudstaven. Dus werd de vordering toegekend en kwam het goud officieel onder staatscontrole.
Hardere aanpak illegale mijnbouw: waarom is dit zo belangrijk?
Deze uitspraak markeert een nieuwe fase in het Peruaanse beleid tegen illegale mijnbouw. Dit soort praktijken ondermijnen niet alleen het milieu — denk aan kwikvervuiling en ontbossing — maar voedt ook criminele netwerken en kost de samenleving miljoenen aan gemiste belastinginkomsten. De aanpak via verval van eigendom laat zien dat economische motoren achter de georganiseerde misdaad daadwerkelijk kunnen worden geraakt.
Ook geeft het een duidelijk signaal: het Peruaanse systeem zal niet toestaan dat het bankwezen, de transportsector of de handelsmarkt misbruikt worden om illegale winsten wit te wassen.
Wat is ‘verval van eigendom’ precies, en hoe werkt het in Peru?
‘Verval van eigendom’ is een juridisch instrument dat de staat machtigt om zonder voorafgaande strafrechtelijke veroordeling goederen uit criminele circuits te halen. Het wordt toegepast op onder meer onroerend goed, voertuigen, contant geld, mineralen—eigenlijk elk bezit dat (in)direct met misdrijven te maken heeft of daarmee is bekostigd.
In Peru is dit middel onmisbaar. Vooral in de strijd tegen georganiseerde misdaad en illegale mijnbouw, waarbij de echte oorsprong van goud vaak lastig te controleren is. Criminelen verbergen illegale opbrengsten graag achter bedrijven die op papier ‘legaal’ lijken. Verval van eigendom maakt het mogelijk om sneller op te treden en zo het criminele verdienmodel te ondermijnen—waardoor staatskas én rechtvaardigheid gewonnen hebben, en criminelen hun gouden tijden zien opdrogen.
