De kritieke situatie van Oekraïne
Oekraïne bevindt zich in een kwetsbare positie. Het kan Washington niet volledig afwijzen, omdat het afhankelijk is van militaire steun uit de Verenigde Staten om de oorlog voort te zetten. Tegelijkertijd kan Oekraïne de voorwaarden van een deal die expliciet voordelig is voor Rusland niet accepteren. Deze voorwaarden vragen onder meer dat Oekraïne territorium opgeeft dat niet eens door Moskou bezet wordt, en leiden tot een vermindering van de militaire capaciteit van het land.
Huidige ontwikkelingen en internationale reacties
De snelle ontwikkelingen rond Trump’s vredesplan voor Oekraïne domineren momenteel de G20-top in Zuid-Afrika. Europese leiders haasten zich om een tegenvoorstel op te stellen dat vergelijkbaar is met het 28-puntensplan van de Verenigde Staten en Rusland en willen Oekraïne weer bij de onderhandelingstafel brengen.
Momenteel werken verschillende Europese landen aan voorstellen die ze aan president Trump willen voorleggen, voorafgaand aan de deadline op donderdag waarop hij instemming met een deal moet geven. Oekraïne is in een precaire positie: het kan Washington niet compleet afwijzen, maar acceptatie van het voorstel dat zo sterk op Rusland gericht is, wordt ook niet getoond.
Verschillende standpunten en diplomatieke inspanningen
Overnachtingsaanvullingen van de Britse regering benadrukken dat elk akkoord een \”rechtvaardige en duurzame vrede\” moet brengen.
De premier, die vrijdag telefonisch sprak met leiders van de EU, waaronder president Macron van Frankrijk, bondskanselier Merz van Duitsland, en president Zelenskyy van Oekraïne, voert vandaag opnieuw gesprekken met belangrijke partners. Het doel is te bepalen hoe Trump kan worden betrokken en hoe het voorstel verbeterd kan worden voor Oekraïne.
Een diplomatieke bron zegt dat bondgenoten heel voorzichtig zijn om Trump en zijn aanpak niet te kritiseren uit angst dat de situatie verder verslechtert. In plaats daarvan richt de premier zich op Rusland.
Het Russische en Amerikaanse standpunt
Volgens Frans ambassadeur Macron en andere leiders is er maar één land rond de G20-tafel dat niet voor een staakt-het-vuren in Oekraïne pleit en dat continu een barrage drones en raketten inzet om levens te verwoesten en onschuldige burgers te doden.
“Rusland doet zich telkens weer voor als een serieuze partij voor vrede, maar zijn acties komen nooit overeen met woorden,” aldus de premier op vrijdagavond.
Over het Amerikaanse vredesplan zei de premier dat de bondgenoten zaterdag bijeenkomen om het huidige voorstel te bespreken en te kijken hoe ze Trump kunnen ondersteunen om het plan te versterken en klaar te maken voor de volgende fase van de onderhandelingen.
Het versterken van het plan betekent dat ze willen dat het meer in lijn wordt gebracht met de positie van Oekraïne en dat het strenger wordt voor Rusland. “Oekraïne is al maanden bereid tot onderhandelingen, terwijl Rusland stagneert en zijn moorddadige pad voortzet. Daarom moeten we allemaal samenwerken met de VS en Oekraïne om een rechtvaardige en duurzame vrede te bereiken,” verklaarde de premier.
Hij benadrukte dat de samenwerking met Washington en Kyiv nauwgezet wordt voortgezet, maar dat het niet voldoende is om alleen te wachten op vrede. “We moeten alles op alles zetten om het te verzekeren. We moeten de financiële stroom van Poetin door afhankelijkheid van Russische gas te beëindigen. Het wordt niet gemakkelijk, maar het is noodzakelijk.”
Europees leiderschap en mogelijke toekomstige bewegingen
Het lijkt erop dat Europa deze deal niet eerder had gezien in de week, wat aangeeft dat de VS andere bondgenoten buiten de onderhandelingen houdt, althans voorlopig.
Leiders zoals Starmer en andere Europese officials willen dat Oekraïne en Europa op zijn minst aan tafel zitten.
Er wordt besproken of leiders zoals Macron en Meloni binnenkort naar Washington reizen om met Trump te spreken, mogelijk al begin volgende week. Het doel is hem te overtuigen van het Europese en Oekraïense standpunt, vergelijkbaar met de recente bijeenkomst in Alaska na de Amerikaanse-Russische top in augustus.
Volgens Sky News worden er geen plannen besproken voor de premier om volgende week naar Washington te reizen vóór het budget.
