Context en Reactie van de Europese Unie
De Europese Commissie heeft gewaarschuwd dat zij mogelijk zal reageren op onterechte maatregelen, nadat het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken reisverboden had opgelegd aan vijf Europeanen. Deze personen worden beschuldigd van druk uitoefenen op Amerikaanse technologiebedrijven om Amerikaanse standpunten te censureren of te onderdrukken. Het kwartaal van de EU, verantwoordelijk voor regulering van de technologie-sector, heeft om verduidelijking gevraagd over deze stap.
De betrokkene Europeanen
De verdachten, die door de Amerikaanse Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio als “radicale” activisten zijn bestempeld, omvatten verschillende prominente figuren. Onder hen is Thierry Breton, EU-commissaris voor social media-regels, een voormalig Franse minister van Financiën die vorig jaar een publieke discussie had met Elon Musk over een online interview met Donald Trump voorafgaand aan de Amerikaanse verkiezingen. Daarnaast worden genoemd Imran Ahmed, CEO van het Centrum voor het Tegengaan van Digitale Haat; Josephine Ballon en Anna-Lena von Hodenberg, leiders van HateAid, een Duitse organisatie die zich inzet tegen haat op internet; en Clare Melford, directeur van het Global Disinformation Index.
Amerikaanse beschuldigingen en reactie van de EU
Volgens Rubio zouden de genoemde Europeanen hebben bijgedragen aan buitenlandse censuurcampagnes gericht op Amerikaanse burgers en bedrijven, hetgeen mogelijk ernstige negatieve gevolgen zou kunnen hebben voor het buitenlands beleid van de Verenigde Staten. De Europese Commissie reageerde hier op met een verklaring waarin zij stelde dat zij bereid is snel en besluitvaardig te handelen om haar reguleringsautonomie te verdedigen. “Onze digitale regels garanderen een veilige en eerlijke omgeving voor alle bedrijven, toegepast zonder discriminatie,” aldus de Commissie.
Reacties vanuit Frankrijk en bredere Europese context
De Franse president Emmanuel Macron bevestigde dat de visa-restricties “handelen om intimidatie en dwang in het kader van het ondermijnen van de digitale soevereiniteit van Europa”. Hij benadrukte dat de regels voor de digitale ruimte door een democratisch en soeverein proces zijn vastgesteld, waarbij alle lidstaten en het Europees Parlement betrokken waren. Volgens Macron zorgen deze regels voor eerlijke concurrentie tussen platforms en moeten ze niet buiten Europa worden bepaald.
Nieuwe visumpolicies en internationale reacties
Von Breton en de andere Europeanen werden getroffen door een nieuwe visa-regelgeving die in mei werd geïntroduceerd. Deze beperkende maatregel verbiedt toegang tot de Verenigde Staten voor buitenlanders die worden verdacht van het censureren van beschermd taalgebruik. Het Duitse ministerie van Justitie verklaarde dat de twee Duitse activisten de steun en solidariteit van de overheid genieten en dat de visa-verboden onacceptabel zijn. Ze benadrukten dat het beschouwen van deze restricties als censuur de constitutionele systemen van Duitsland en Europa miskent. Een woordvoerder van het Global Disinformation Index kwalificeerde de bans als een “authoritair aanval op de vrijheid van meningsuiting en een overdreven overheidsmaatregel.”
Historische context en eerdere sancties
Het is niet de eerste keer dat Breton of andere Fransen te maken krijgen met sancties van de Amerikaanse regering. In augustus sanctioneerde Washington de Franse rechter Nicolas Yann Guillou vanwege diens activiteiten binnen het Internationaal Strafhof en de onderzoeken naar Israëlische leiders en Amerikaanse officials.
