Vanaf jonge leeftijd krijgen we in Nederland beleefdheid mee — “dankjewel”, “alsjeblieft” klinken overal, van het schoolplein tot Albert Heijn. Maar naast die vanzelfsprekende woorden zegt ons taalgebruik veel over onze sociale intelligentie. Howard Gardner, bekend van de theorie van meervoudige intelligenties, benadrukte ooit hoe belangrijk interpersoonlijke vaardigheden zijn: kunnen aanvoelen wat een ander nodig heeft en daar respectvol op inspelen. Vaak is het niet wat we zeggen, maar hóé we iets zeggen — of juist niet — waardoor relaties groeien of afkoelen. Volgens psychologen verraden bepaalde uitdrukkingen een gebrek aan deze belangrijke vaardigheid.
Deze zinnen verraden weinig sociale intelligentie
Experts zijn het erover eens: mensen met goede manieren proberen uitspraken te vermijden die anderen kwetsen of buitensluiten. toch zijn er zinnen die vaker klinken onder mensen met minder sociale vaardigheden. U herkent ze vast meteen:
1. “Het is nou eenmaal zo”
Deze uitspraak klinkt misschien nuchter, maar verraadt een gebrek aan inlevingsvermogen. Mensen die dit zeggen, sluiten zich vaak af voor emoties of oplossingen. Ze reageren alsof iets niet meer te veranderen valt — zelfs wanneer dat niet waar is. het gebeurt verrassend vaak op de werkvloer, zeker in grotere organisaties als de NS of bij de gemeente.
2. “Dat is niet mijn probleem”
Hier spreekt pure desinteresse. Psychologen signaleren dat wie zo communiceert liever geen verantwoordelijkheid neemt — “zoek het zelf maar uit”. Dit ondermijnt vertrouwen en samenwerking, wat bijvoorbeeld op het voetbalveld of binnen een wijkcomité al snel tot irritatie leidt.
3. “Zie je wel, ik heb altijd gelijk”
Zo’n opmerking maakt ieder gesprek stroef. Mensen die zo reageren zijn vaak allergisch voor kritiek en hunkeren naar bevestiging. Het vervelende: er ontstaat nooit een open, respectvol dialoog — wie blijft volhouden “gelijk te hebben” heeft de helft van het verhaal nog niet gehoord.
4. “Het kan me niks schelen”
Onverschilligheid in zijn puurste vorm. Wie dit zegt, laat weten: jouw zorgen raken mij niet. Zeker bij gevoelige onderwerpen, zoals gezondheid of werkstress, kan deze houding funest zijn voor relaties. Vraag maar aan iedere HR-manager in Amsterdam of Haarlem.
5. “Zo ben ik nu eenmaal”
Vaak gecombineerd met “als je het niet bevalt, jammer dan”. Wie zich hierachter verschuilt, laat zien niet open te staan voor persoonlijke groei. Het is alsof verandering onmogelijk is, ook als de omgeving duidelijk lijdt onder bepaald gedrag.
6. “Dat is toch onzin”
Ideeën of gevoelens afdoen als onzin getuigt van weinig empathie. Zulke mensen vermijden het liefst diepgaande gesprekken en houden vast aan hun eigen kijk op de wereld. ik kom dit opvallend vaak tegen bij discussies over politiek in lokale cafés.
7. “Ik heb daar geen tijd voor”
Binnen het Nederlandse ‘druk, druk, druk’ lijkt het bijna normaal, maar deze zin is stiekem gewoon een afwijzing. Het minimaliseert de zorg of het verzoek van de ander — “jouw situatie doet er niet toe”. Ook in teamverband hoor je deze opmerking soms iets te snel vallen.
Waarom uw taalkeuze zoveel uitmaakt
Beleefdheid is niet slechts een formaliteit — het is een sociaal smeermiddel. Wie bovenstaande uitspraken bewust vermijdt, bouwt niet alleen betere relaties op, maar laat ook empathie en respect zien.
Woorden hebben effect. Hoe u zich uit, bepaalt in grote mate hoe anderen u zien én hoe open ze met u omgaan, zowel privé als op het werk. Soms zegt een vriendelijke “ik begrijp het” meer dan honderd ‘harde’ woorden. probeer het maar eens uit — een kleine aanpassing kan veel opleveren.