Ontbreken van recente gegevens over overtreders
Er is geen gegevensverzameling geweest over het aantal mensen dat al meer dan vijf jaar en zes maanden in het Verenigd Koninkrijk een overtreding van hun visumstatus heeft begaan. Ondanks herhaalde verzoeken van gemeenschapsleiders en advocaten blijft de staat hen in het ongewisse. Het Home Office heeft de gegevensverzameling stopgezet, omdat de beschikbare cijfers van twijfelachtige betrouwbaarheid waren. Experts schatten dat er mogelijk tot 400.000 mensen met een verlopen visum illegaal in het land verblijven.
Levens onder het radar
Ramesh woont elke dag in angst; zelfs het horen van een politieauto sirene brengt hem in paniek. Volgens een advocaat zou hij onder de 400.000 overtreders vallen in het Verenigd Koninkrijk. Ramesh (niet zijn echte naam) ontmoet men vaak in een Gurdwara, een Sikh-gebedshuis, waar hij eten ontvangt en steun vindt. Hij beweert niet terug te kunnen naar India, omdat hij zich betrokken heeft gevoeld in politieke activiteiten daar. Hij kwam in 2023 naar het VK op een studentenvisum, dat werd ingetrokken nadat hij zijn studie moest staken door een ernstig ongeval. Hij werkt voornamelijk onder de tafel voor mensen in zijn gemeenschap, zoals bij de verbouwing van een huis, waar hij voor negen uur werken slechts 50 Britse ponden ontvangt. Volgens hem is het moeilijk om zonder de steun van de Indiase of Pakistaanse gemeenschap in het VK te overleven, omdat zij hem werk bieden voor schoonmaak en huishoudelijke taken.
Perspectieven en onzekerheid
Voor Anike, die al twaalf jaar in het land verblijft, is haar situatie onduidelijk. Zij kwam uit Nigeria naar het VK toen haar zus Esther werd gediagnosticeerd met een hersentumor. Hoewel ze een multi-entry visum had, werd verwacht dat ze binnen drie maanden zou vertrekken. Esther onderging een complexe hersenchirurgie en is afhankelijk van haar zus voor verzorging. De immigratieautoriteiten houden contact met haar via maandelijkse digitale inlogprocedures. Haar zeven keer afgewezen aanvragen voor verblijfsstatus op basis van mededogen benadrukken de onzekerheid die zij ervaart. Ze vreest de wisselvallige publieke opinie omtrent migratie en maakt zich zorgen over haar toekomst in het land.
Het ontbreken van betrouwbare cijfers
Volgens immigratieadvocaat Harjap Singh Bhangal is het onmogelijk om een exact aantal te geven. Hij schat dat er momenteel tussen de 200.000 en 400.000 mensen in het VK verblijven zonder geldige vergunning. Hij verklaart: “Elke dag zie ik minstens één overtredende vreemdeling, en dat is het grootste deel van mijn werk als advocaat.”
Hij klaagt over de gebrekkige gegevens en controlemechanismen, omdat er geen controle op het uitgangsproces is. De situatie wordt gekarakteriseerd als een “mozaïek van kapotte muren en versplinterde barrières” binnen de overheidsinstantie. Het blijft vrijwel onmogelijk om het aantal mensen dat illegaal verblijft en zwart werkt te meten.
De perceptie van zwakheid
Volgens een lokale inwoner, met wie tijdens het onderzoek werd gesproken, weet men dat het Verenigd Koninkrijk “een zacht land” is, dat gemakkelijk wordt misbruikt. In Kingsbury, een wijk in Noordwest-Londen, zou de situatie de afgelopen vijf jaar sterk zijn veranderd door de nieuwe visumregelingen na Brexit. Deze wijk wordt door sommigen aangeduid als een “mini-Mumbai”, omdat veel mensen hier komen met het doel om te blijven en zwart te werken.
Veelvoorkomend misbruik en sociale controle
Dezelfde bron benadrukt dat veel economische migranten betalen aan vreemden die zich voordoen als familieleden om via een bezoekvisum het land binnen te komen. Ze vertellen vaak dat ze anderen verwachten die binnenkort arriveren, waardoor ze mogelijk benefits en gezondheidszorg kunnen gebruiken zonder officieel geregistreerd te zijn. De kosten voor deze praktijken worden gedragen door belastingbetalers, aldus de bron.
Het Britse Ministerie van Binnenlandse Zaken zegt dat er zero tolerance geldt voor het misbruik van het immigratiesysteem. In het afgelopen jaar zouden 35.000 personen zonder recht op verblijf zijn teruggestuurd, een stijging van 13% ten opzichte van het voorgaande jaar. Daarnaast zijn de arrestaties en doorzoekingen voor illegale werkpraktijken sinds het begin van de registratie naar recordhoogtes gestegen, respectievelijk met 63% en 51%.
