Dit artikel zet u aan het denken over welke gesprekken slimme mensen verkiezen—en waarom we sommige conversaties beter links laten liggen. Of u nu wacht in een vergaderruimte in Amsterdam of een biertje drinkt op een terras in Utrecht, het valt bijna niet te voorkomen: het ongemak van stilte vult zich razendsnel met ‘praatje pot’. We grijpen naar veilige, neutrale onderwerpen—het weer, de NS, wat er bij Jumbo in de bonus is. Toch blijkt: voor mensen met bovengemiddelde intelligentie voelt dit vaak als tijdverspilling. Hun behoefte is niet de lege stilte op te vullen, maar échte connectie te maken. Niet elk gesprek voegt echt iets toe.
Volgens Justin Bariso—auteur en consultant op het gebied van emotionele intelligentie—zegt de inhoud en de manier waarop wij gesprekken voeren veel over onze sociale én professionele vaardigheden. In zijn recente publicaties stelt hij dat sommige gespreksvormen zelfs het ontstaan van oprechte relaties tegenwerken.
Welk gesprek vermijden intelligente mensen steevast?
Bariso spreekt van small talk: oppervlakkige gesprekken over banale en onpersoonlijke onderwerpen zoals het weer, files op de A2 of nieuwsflitsen zonder échte diepgang. Zo’n uitwisseling is doodnormaal (vooral op kantoor in Rotterdam of in de sportkantine), maar ze missen vaak emotionele of intellectuele inhoud.
Slimme mensen mijden deze small talk niet uit arrogantie, maar omdat ze beseffen dat het geen echte empathie opwekt en nauwelijks tot een sterkere band leidt. Gesprekken blijven op de oppervlakte—het draait om vulling, niet om verbinding.
- Small talk beperkt zich tot voorspelbare, veilige thema’s
- Er ontstaat geen emotioneel contact
- Het doel is vooral stilte vermijden—elkaar echt leren kennen staat niet voorop
- Na afloop blijft er amper iets hangen
- Intelligentere mensen kiezen liever strategieën om echte verbinding te maken
Hoe start u gesprekken die wél indruk maken?
Geïnspireerd door klassiekers als How to Win Friends and Influence People van Dale Carnegie, benadrukt Bariso: goed luisteren is belangrijker dan zelf veel aan het woord zijn.
- Stel open vragen—nodig de ander uit over zichzelf te vertellen
- Toon oprechte interesse in het antwoord
- Onderbreek niet en maak het gesprek niet alleen over uzelf
- Pas toon en tempo aan op de situatie en gesprekspartner
Voorbeelden van vragen die een diepgaander gesprek uitlokken:
- Waar ben je de laatste tijd echt enthousiast over geweest?
- Wat zou je komend jaar graag willen leren?
- Wat inspireert je buiten je werk of studie?
U merkt het: zulke vragen voelen niet direct opdringerig. Ze geven ruimte aan het persoonlijke, buiten de standaard praatjes om Mandelabrug of Ajax-Feyenoord.
Waarom heeft inhoudelijke conversatie zoveel meerwaarde?
Het verschil tussen een betekenisvol en een oppervlakkig gesprek zit volgens Bariso niet in hoe lang het duurt, maar in de intentie erachter. Sterke teams ontstaan niet door standaardfrasen, maar door échte interesse in het denken, voelen en handelen van collega’s.
Een onderzoek van Gallup brengt het mooi in kaart: medewerkers voelen zich meer betrokken als hun leidinggevenden belangstelling tonen voor hen als mens—en niet alleen als ‘resource’. Zo’n emotionele betrokkenheid versterkt samenwerking en communicatie, of het nu bij ASML in Veldhoven is, of in een klein familiebedrijf in Groningen.
Bariso raadt een simpel experiment aan: als u merkt dat u in lege praatjes verzandt, probeer het gesprek dan te richten op iets nieuws dat u van de ander kunt leren. Probeer bijvoorbeeld:
- Luister zonder meteen uw antwoord voor te bereiden
- Oordeel en onderbreek niet
- Pak iets terug wat de ander zegt en vraag daarop door
- Deze aanpak werkt trouwens niet alleen op kantoor, maar ook aan tafel bij familie of tijdens een vrijdagmiddagborrel in Haarlem
Kortom: minder kletspraat—meer échte verbinding. Daar worden niet alleen de slimsten, maar eigenlijk iedereen gelukkiger van.
