De achtervolging op zee
Het is middernacht, getuigend van een donkere hemel, en er wordt achtervolgd. Een politiemedewerker naast degene die verslag uitbrengt, merkt op dat de schepen waarschijnlijk smokkelaarsboten zijn die veel opgolven veroorzaken. Vervolgens wordt vastgesteld dat het om een narco-boot gaat, die sneller vaart dan de andere schepen in de omgeving.
Operatie op het water
Op een boot midden in de Straat van Gibraltar bevindt zich een team van Vigilancia Aduanera, een gespecialiseerde eenheid van de Spaanse politie die zich bezighoudt met drugshandel. Daar hebben ze vijf verdachte schepen waargenomen, cirkelend in de wateren van Marokko, op slechts enkele mijlen afstand. De boot die wij najagen, werd binnen enkele minuten na ons vertrek uit de haven van Algeciras geïdentificeerd.
De Straat van Gibraltar, slechts acht mijl breed op het smalste punt, vormt een belangrijke doorvoer voor cocaïne en hasj die in Europa worden gesmokkeld. De drugs die hier worden aangevoerd, belanden binnen 24 uur op de straten van Europese steden, waaronder Londen.
Risicovolle achtervolgingen
Het vierkoppige team trekt snel helmen, body armour en schouderwapens aan terwijl de boot wordt gekeerd en de motoren op toeren worden gebracht. Tijdens de achtervolgingen kunnen snelheden van 160 km/u worden bereikt, terwijl de smokkelaars, vaak in opblaasboten van 3,6 meter met krachtige buitenboordmotoren, steeds meer risico’s nemen om te ontsnappen.
In recente maanden zijn politieagenten en smokkelaren omgekomen bij botsingen op zee. De gangs gebruiken steeds vaker wapens om de politie af te schrikken. Op het land worden gelijktijdig coördinatie-operaties uitgevoerd, waarbij verborgen spotters langs rivieroevers en inhammen waarschuwen voor de aankomst van smokkelaars en hun voertuigen.
De tactiek van de smokkelaar
Verdekt in de schaduw van de duisternis wachten undercoveragenten op de oever, klaar om de vrachtwagens te onderscheppen die de drugs willen ontvangen. Vanuit een veilige afstand houden ze rekening met vele waarschuwingsposten die de smokkelaars inzetten.
Het is een constant, snel bewegend kat-en-muisspel dat bijna iedere nacht plaatsvindt. Terwijl de boten door de Golven springen, schreeuwen bemanningsleden bevelen over de ruis van de motoren en ontvangen ze frequente radio-updates vanuit het controlecentrum aan de wal.
Af en toe verschijnen de silhouetten van enorme containerschepen uit de duisternis. Plotseling wordt een tweede politieboot snel in dezelfde richting opgemerkt, een halve mijl ten noorden van de eerste. De twee schepen werken samen om hun prooi te onderscheppen, maar worden geconfronteerd met snellere en meer wendbare tegenstanders: de smokkelaarsvloten.
De inzet en de gevaren op zee
Deze smokkelaarsboten, met een waarde van ongeveer €100.000 en snelheden tot 100 km/u, zijn vaak sneller dan de achtervolgende politievaartuigen. Dankzij trackingapparatuur weten ze precies waar ze zich bevinden en zullen ze proberen de territoriale wateren van Marokko te bereiken, waar de Spaanse grens moet worden gerespecteerd.
Dit maakt het een oneerlijke strijd, aangezien de smokkelgroepen meestal beter uitgerust en beter gefinancierd zijn dan de Spaanse autoriteiten. Tijdens een hevige storm werden de boten overvallen door grote golven, en één van de schepen van de smokkelaar sloeg een golf die de vaart probeerde te ontwijken. De chaos zorgt dat alarmlichten afgaan, bemanningsleden uit hun zetels worden geslingerd en niet gezekerde voorwerpen door de lucht vliegen.
De achtervolging eindigt vaak met het ontsnappen van de smokkelaars, die hun spoor keren en verdwijnen uit het gezichtsveld van infraroodcamera’s, wachtend op nieuwe kansen.
De drugsketen en productie
De productie van cocaïne in Latijns-Amerika is tot ongekende niveaus gestegen, wat de straatwaarde in Europa verlaagt. Dit heeft geleid tot een wereldwijde narcoticanetwerk dat 24/7 opereert met diverse methoden, van drones tot onderzeeërs en schepen die gevaarlijke wekenlange reizen over de Atlantische Oceaan maken.
In 2023 werden bijna 95.000 afzonderlijke aangiftes van cocaïne-inbeslag gedaan binnen de EU. In 2024 in Spanje alleen al, werd 13 ton cocaïne ontdekt in een zending bananen afkomstig uit Ecuador, wat de grootste drugsvondst in de Spaanse geschiedenis betekent en de op één na grootste in Europa.
Nieuwe methoden van smokkel en de uitbreiding van het netwerk
Smokkelaars gebruiken nieuwe technieken om de drugs Europa binnen te krijgen, zoals drones en clandestiene onderzeeërs, die gevaarlijke routes maken over de oceaan. Deze onderzeeërs, of ‘narco-submarines’, leggen vaak maandenlange reizen af en worden zelden gevonden. Ze verlaten de oceaan, lossen de cargo op kleinere snelboten en proberen onopgemerkt de kust te bereiken.
De rol van de kartels en lokale netwerken
Een smokkelaarsleider uit de regio Andalusië, bekend als ‘Incognito’, beweert dat de drugskartels in Spanje opereren en dat ze de hele continentale markt bedienen. Via een tussenpersoon wordt een locatie op Google Maps geüpload voor een ontmoetingspunt, niet ver van de haven van Cádiz en een voormalig terrein waar een drugsrazzia eerder tot geweld leidde. Incognito draagt een ski-masker, zonnebril en pet om zijn identiteit te verbergen.
Hij spreekt over de onderzeeboten die hun cargos via de oceaan naar Europa brengen, klaar om onder de radar te blijven. Hoewel hij geen exacte bedragen noemt, bevestigt hij dat de winst enorm is: “Voor één landingspunt kunnen ze twee tot vijf miljoen euro verdienen.”
Volgens hem werkt elke avond de hele operatie door, aangedreven door de rage van Latijns-Amerikanen voor deze handel. Hij geeft aan dat zijn netwerk cocaïne overal in Europa verspreidt en dat hij drugssmokkel doet vanwege de armoede en de noodzaak om te overleven. Hij leeft constant in paranoia en wordt door de politie gezocht, terwijl hij vreest dat zijn gang hem zou kunnen doden als hij wordt verraden.
De voortdurende strijd
Een paar weken geleden werden vijf politieagenten verwond tijdens een drugsrazzia in een nabijgelegen magazijn. De Spaanse politie meldt dat het land de controle lijkt te verliezen en dat de regio wordt ‘gekoloniseerd’ door traffickers. In deze streek worden smokkelaars door de politie de ‘muizen’ genoemd, en ondanks de status van Spanje als lid van NATO, blijven ze vaak de underdog in deze strijd.
De oorlog tegen drugs in Europa is een constante, gevaarlijke strijd tussen de autoriteiten en georganiseerde gangs die doorgaans beter uitgerust en bemand zijn. Dag en nacht wordt er op een uiterst riskante manier gespeeld, dichtbij populaire toeristische bestemmingen, en een groot deel van de operatie blijft onopgemerkt.
Concluderend
De situatie in de regio’s rondom de Straat van Gibraltar illustreert de complexiteit en brutaliteit van internationale drugssmokkel. Het voortdurende gevecht tussen politie en criminelen, onder extreme omstandigheden op zee en land, brengt de Europese aanpak van drugshandel steeds meer onder druk. Het is een voortdurende, onzichtbare oorlog die nauwelijks te winnen lijkt.
