Een opmerkelijke rotonde en haar betekenis
De Belgrave Circle, gelegen in het noorden van Leicester, lijkt op het eerste gezicht een niet bijzonder verkeersknooppunt. Toch vertelt deze locatie iets over de veranderende dynamiek binnen de Britse politieke arena. De rotonde werd in maart 2015 geopend op de plaats van een oude spoorwegstation, dat lokaal bekend stond als “De Toegang tot Skegness”.
De politieke veranderingen sinds de opening
In hetzelfde jaar, later dat jaar, hield Leicester, net als de rest van het land, zijn algemene verkiezingen. Deze resulteerden in een meerderheid voor David Cameron en het aftreden van Labour-leider Ed Miliband. Maar rond de Belgrave Circle voltrok zich iets anders. Omdat het het kruispunt is waar Leicester’s drie parlementsgebieden samenkomen, waren al deze gebieden in 2015 in handen van Labour, met een toename van hun meerderheid.
De verandering in 2025
De situatie is tegenwoordig compleet anders. Als men in het midden van de rotonde staat en kijkt naar Abbey Park, ziet men de enige overgebleven Labour-zetel in de stad, die van minister Liz Kendall. Draait men zich om en kijkt naar de B&M Home Store, dan bevindt zich daar de enige zetel die de Conservatieven in de laatste verkiezing wonnen. Deze plotselinge omslag vond plaats nadat de stemmen van Labour verdeeld waren geraakt door twee onafhankelijke kandidaten, beiden voormalige parlementsleden van Leicester.
De opkomst van onafhankelijke kandidaten
Labours stemverlies was hier aanzienlijk; de steun halveerde bijna, terwijl ook de positie van de Conservatieven daalde maar niet genoeg om de zetel te veroveren. De conservatief stemdaling was beperkt genoeg om de partij de overwining te geven met vierduizend stemmen verschil. Verder naar het zuiden van de rotonde deed een onafhankelijke kandidaat, optometrist Shockat Adam, in het afgelopen jaar een stap verder door deze zetel te winnen. Hij versloeg de toenmalige partijleider Jonathan Ashworth, met een campagne die vooral gericht was op Gaza en gebeurtenissen in het Midden-Oosten.
Het groeiende fenomeen op landelijke schaal
Wat op deze rotonde vorig juli gebeurde, is geen eenmalig incident. Verschillende aanwijzingen wijzen erop dat dergelijke verschijnselen mogelijk vaker voorkomen in het hele land. Sinds de verkiezingen is het aandeel van Labour in de stemmen gedaald en is de steunbasis суйfracteerd doordat verschillende nieuwe partijen opkomen, zowel aan de rechter- als aan de linkerzijde. Vooral de steun voor Reform UK en de hernieuwde Green Party neemt toe.
De politieke verschuivingen aan de linkerzijde
Wat minder vaak wordt besproken, is dat Labour ook verliezen lijdt aan linkerkant, waar nieuwe politieke richtingen opduiken. De Green Party, onder leiding van Zack Polanski, wint terrein en wordt in sommige peilingen bijna gelijk in steun met Labour. Daarnaast probeert de partij Your Party een eigen positie te creëren door zich te mengen in de strijd tussen ex-Corbyn-ondersteuners, onafhankelijke pro-Gaza-kandidaten en hard-left tradities.
Risico’s voor Labour en de bedreiging van de traditionele ‘rode muur’
De komende verkiezingen kunnen grote gevolgen hebben voor Labour. Sky News heeft alle 404 zetels van Labour beoordeeld op het risico dat zij lopen door de nieuwe links-radicale krachten. Onder meer ministers zoals Shabana Mahmood, Keir Starmer en David Lammy bevinden zich onder de meest kwetsbare parlementsleden, waar de steun door groene kandidaten en onafhankelijken aanzienlijk is afgenomen.
De impact in andere kiesdistricten
In Birmingham Ladywood wordt bijvoorbeeld meer gestemd door onafhankelijken en Groene partijen dan door Labour, wat de mogelijkheid van lokale ‘progressieve pacten’ versterkt. Tegelijkertijd toont het resultaat in naastgelegen gebieden zoals Birmingham Hodge Hill en Solihull North dat andere uitslagen mogelijk zijn. Hier werd Labour opnieuw gesplitst door een linkse rebellische kandidaat van het Workers Party van George Galloway, terwijl Reform UK de conservatieve stem halveerde.
De rol van Nigel Farage en de rechterzijde
Als Farage de rechterzijde weet te verenigen, zou hij in sommige gebieden de overwinning kunnen behalen, vergelijkbaar met de Tories in Leicester. Hoe de regering hierop kan reageren, is nog niet geheel duidelijk. Volgens senior politici ligt de sleutel mogelijk in het versterken van de aantrekkingskracht van meer linkse en sociaal-economische beleidsvoorstellen, zoals arbeidsrechten en huurmarktveranderingen. Deze boodschappen zouden in 2026 meer resonantie kunnen vinden, vooral als de prioriteiten rondom economie, NHS en migratie beginnen te verschuiven.
Tactisch stemmen en de toekomst
Indien deze verschuivingen niet plaatsvinden, zal de tactische stemming voor Labour cruciaal worden. Groenen en Your Party blijven campagne voeren tegen de regering, ook als dat de kansen voor Reform UK bevordert. Of linkse kiezers landelijk zich zullen laten leiden door angst voor Nigel Farage, en vast blijven houden aan Labour, blijft de grote vraag. Het grote vraagstuk is wie hun grootste tegenstander werkelijk is: de regering of Reform UK.
De fractuur op links en de mogelijke toekomst
De politieke fracturering die zich nu aftekent, lijkt vergelijkbaar met de splijting aan de rechterzijde die in het verleden het politieke landschap heeft geteisterd. De vraag of Labour in staat zal zijn de verkiezingspuin te verzamelen en te profiteren van de ontstane chaos, kan bepalend zijn voor de toekomst. Wat op een randweg in het Oost-Midlands gebeurde in juli 2024, zou zich op grotere schaal kunnen herhalen, met mogelijk verstrekkende gevolgen voor het land.
