Een onverwachte vondst bracht een stukje maritieme geschiedenis aan het licht op een plek waar iedere lokale bewoner weleens ‘een geheimpje’ verwacht. Ivan Bukelic, een ervaren duikwerker uit Dubrovnik, werkte aan een oude waterleiding in de haven van deze Kroatische stad — toen hij onder het zand een houten structuur ontdekte. Zijn routineklus werd ineens historisch: onder 60 tot 80 centimeter zeebodem bevond zich een 18e-eeuws Italiaans schipwrak.
Als inwoner van deze middeleeuwse stad, die tegenwoordig tot het UNESCO-werelderfgoed behoort (natuurlijk kent u vast de indrukwekkende stenen muren, ooit filmlocatie voor “Game of Thrones”), was Bukelic niet snel uit het veld geslagen. Maar na een korte controle besefte hij dat dit geen gewoon wrakhout was: pal voor de historische stadsmuren lag, haast vergeten, een schip uit de tijd van handelsdynastieën en zeeslagen. Dubrovnik — slechts een kleine 500 kilometer vanaf Zagreb — trekt jaarlijks talloze toeristen vanwege haar unieke skyline, stranden en natuurlijk haar fascinerende verleden.
Archeologen bevestigen: Ja, het gaat echt om een schip uit de 18e eeuw
Maritiem archeologe Irena Radi Rossi liet er geen twijfel over bestaan. Nadat haar team de resten grondig onderzocht met onder meer koolstofdatering, werd het officieel: dit schip stamt uit de late 18e eeuw. “We kunnen nog niet vaststellen van welk type schip het was of hoe groot — daar is meer onderzoek voor nodig — maar het tijdsbestek is duidelijk,” aldus Rossi.
Samen met het Kroatisch ministerie van Cultuur zetten ze het werk voort. het doel? Ook de komende generaties moeten dit unieke stukje erfgoed kunnen ervaren. De opgraving vraagt precisie: door het zoute water en de eeuwen onder zand is behoud een uitdaging, maar volgens Rossi mogen we optimistisch zijn.
Schatten uit zee: Onlangs ook Frans koopvaardijschip uit 16e eeuw ontdekt
Qua onderwaterhistorie valt er meer te vertellen — Frankrijk bracht een paar weken terug haar eigen primeur. Vlak bij Saint-Tropez, aan de Côte d’Azur, ontdekte het Franse archeologieteam per ongeluk een 16e-eeuws koopvaardijschip op grote diepte tijdens een militaire scan van de zeebodem. Het is het diepst gevonden schip ooit in Franse wateren, volgens Arnaud Schaumasse van het ministerie.
- De resten bevinden zich ruim 1,5 mijl onder het oppervlak
- Vermoedelijk kwam het schip uit Noord-Italië — de lading bestond uit keramiek en metalen staven
- Sonar bracht het wrak in beeld; pas met een onderwaterrobot konden foto’s worden gemaakt
Deze recente ontdekkingen laten zien dat de Middellandse Zee haar geheimen nog lang niet prijsgegeven heeft. Voor wie een trip naar Dubrovnik plant: houd uw ogen open, soms schrijft de geschiedenis zichzelf letterlijk onder uw voeten.
Praktisch: Wat betekent dit voor liefhebbers van geschiedenis?
- Nieuwe opgravingen rondom de haven van Dubrovnik zijn tijdelijk toegankelijk voor het grote publiek — vraag bij de lokale VVV naar tours
- Unieke vondsten als deze inspireren musea zoals het Maritiem Museum van Split en Dubrovnik tot tijdelijke expo’s — mis het niet
- Voor amateur-duikers: let extra goed op in de buurt van oude kades, neem altijd contact op met lokale autoriteiten bij een vondst
Toeval of niet: de zee geeft haar verhalen soms zomaar prijs. We mogen van geluk spreken dat er in 2025 nog steeds mensen zijn zoals Ivan Bukelic — mensen die de tijd nemen om even stil te staan bij wat ze onder hun voeten aantreffen.
Wist u trouwens dat in Nederland in de IJsselmeer-regio ook regelmatig middeleeuwse schepen worden gevonden? Zo zie je maar — de zee verbindt ons meer dan u denkt.