Laatst geüpdatet: februari 2025
Een onverwachte comeback aan de Taag
Als u de afgelopen maanden in de buurt van de rivier de Taag bent geweest, heeft u het misschien al gehoord: de bever is terug. En dat na een afwezigheid van minstens drie eeuwen! Dit knaagdier — de grootste van Europa overigens — werd lange tijd als uitgestorven beschouwd op het Iberisch schiereiland. Pas onlangs vonden biologen in de buurt van Santarém duidelijke sporen: omgeknaagde bomen en verse dammen. En ja, we hebben het over die robuuste Europese bever die tot wel 30 kilo kan wegen.
Waarom de bever verdween (en nu terug is)
Even terugspoelen. Bevers waren vroeger een vertrouwd beeld langs Europese rivieren, inclusief de Taag. Maar overbejaging voor hun vacht én het verdwijnen van hun leefgebied deden ze uiteindelijk de das om. Tot nu, want er lijkt iets te veranderen. Het inrichten van beschermde uiterwaarden, strengere milieucontroles en minder stroperij — vooral ook dankzij vrijwilligers uit heel de regio — hebben hun comeback mogelijk gemaakt.
Wat maakt deze terugkeer zo belangrijk?
- Natuurlijk Ingenieur: Bevers staan bekend als bouwmeesters. Door hun dammen verbeteren ze de waterkwaliteit — en krijgen tal van andere soorten méér kans.
- Kans voor biodiversiteit: Rivieren met bevers trekken weer meer vogels, vissen en insecten aan. U merkt het direct in de lokale natuur.
- Nieuw evenwicht: De herintroductie helpt bij het herstel van ecosystemen die decennialang onder druk stonden.
Kunt u zelf een bever spotten?
Met een beetje geluk wel — maar verwacht geen nationale beverparade. Vooral in rustige schemeruren zijn ze actief, vaak bij de groene oevers rond Almada of iets noordelijker richting Vila Velha de Ródão. Let op knaagsporen aan wilgen of kleine dammen in zijslootjes. Vergeet vooral uw verrekijker niet: je weet het maar nooit.
Bevers in het Nederlands rivierlandschap
Het nieuws uit Portugal doet denken aan onze eigen successen: in de Biesbosch en Gelderse Poort zijn sinds eind jaren ’90 steeds meer sporen van bevers te zien. Ik herinner me zelf nog de eerste beverdam die ik aan de Linge zag: geen ‘herenhuis in Rotterdam’, maar een rommelig burchtje — knap staaltje werk.
Hoe kunnen wij bijdragen?
- Bescherm riviernatuur: Gemeentes bieden steeds vaker subsidies voor herstel van uiterwaarden — handig als u zelf grond langs het water bezit.
- Afvalvrij wandelen: In bossen rond de rivier even goed opletten. Zwerfafval belemmert het werk van bevers (en trekt ratten aan — da’s echt onhandig).
- Geef ruimte: Houd honden aangelijnd waar borden staan. Zo blijft het veilig voor bevers en hun jongen.
Kleine kanttekening
Niets is perfect: soms kunnen bevers met hun bouwwerken lokale landbouwers tot wanhoop drijven door velden te laten overstromen. Deskundigen werken echter met gemeenten samen om slimme oplossingen te bedenken — van beschermroosters tot kleine dijkjes. En meestal blijkt: de natuur wint aan het langste eind.
De toekomst: blijft de bever nu?
De verwachting is dat ze zich stevig gaan vestigen — zolang de rivieren schoon blijven, en iedereen een beetje meewerkt. Misschien spot uw wandelgroep over een jaar een splinternieuwe dam aan de Vecht of Utrechtse plassen. En zeg eerlijk: een beetje wild leven doet ieder landschap goed.
Praktische tip
Mocht u onze nieuwe buren willen verwelkomen: een wandeling bij dageraad levert de meeste kans op. Rustig aan, geen haast — en smartphone mee voor die ene foto. O ja, bevers kunnen soms best schuuw zijn, dus fluisteren is het devies.
Wees vooral waakzaam — want met zo’n comeback in de natuur leer je weer: zelfs de Taag heeft onverwachte verrassingen in petto.
