De aarde blijft – zelfs in het meest rampzalige scenario van klimaatverandering, oorlog of meteorietinslag – aanzienlijk bewoonbaarder dan Mars. Tenminste, als we astrofysicus Adam Becker mogen geloven. Toch blijft Elon Musk hameren op zijn droom: de mensheid als ‘multiplanetaire soort’, met Mars als noodhospitaal als de aarde ooit echt misloopt. Die visie jaagt miljarden in het SpaceX Starship-project, de kolossale raket die ons naar de rode planeet moet brengen.
Becker’s drie apocalyptische scenario’s
Nederlandse wetenschappers volgen Musk’s marsdroom traditioneel kritisch, en dat gaat verder dan de technische tegenslagen (Starship is inmiddels vier keer geëxplodeerd – hoort erbij, zeggen de techneuten, want experimenteren is leren). Volgens astrofysicus Adam Becker is het idee fundamenteel twijfelachtig: “De aarde blijft in elk scenario een betere optie. Dat staat gewoon als een paal boven water.”
In een fel interview met Rolling Stone legt Becker uit waarom het Mars-fantasme van techgoeroes hem zo verbaast. Zijn argument is vernietigend in z’n eenvoud: hoe groot de aarde’s problemen ook worden, Mars blijft een koude woestijn waarover geen enkel ‘plan B’ realistisch is. Hij noemt de Musk-droom zelfs “één van de domste ideeën van deze eeuw”.
Becker werkt zijn punt uit aan de hand van drie catastrofale scenario’s:
- Inslaand hemellichaam à la dinosaurus-asteroïde
- Wereldwijde nucleaire oorlog, álle kernwapens exploderen
- Bijna-onwerkbaar, extreem klimaatscenario
Zelfs dan, zegt Becker, behoudt de aarde haar grootste troef: de basisvoorwaarden voor leven. Een snelle blik op Mars maakt het verschil direct duidelijk.
Verwoeste aarde versus hoe Mars echt is
even wat cijfers naast elkaar zetten: wat als we onze zwaarst getroffen aarde vergelijken met het Mars van nú?
- Atmossfeer: Op een kapotgemaakte aarde blijft de lucht altijd relatief dicht, met veel zuurstof en stikstof – druk 1 bar, we kunnen gewoon ademen (mits met wat filter, toegegeven). Op Mars is de lucht 150x ijler, voor 95% uit CO2 en met een druk van amper 0,006 bar. Water? Kookt of ‘sublimeert’ direct.
- Straling en bescherming: De aarde houdt, zelfs na een ramp, haar magnetisch veld dat de meeste schadelijke straling wegkaatst. Mars? Geen globaal magneetveld. Oppervlakte krijgt continu dodelijke portie straling.
- Temperatuur en water: Mars-gemiddelde: -63 graden Celsius. Praktisch al het water is bevroren. Aarde blijft, zelfs na nucleaire winter, grotendeels nat en wordt getemperd door 1,4 miljard km³ oceaan. In theorie blijft water hier bruikbaar, al moet je het wel zuiveren.
- Leven & bodem: Aardse bodem – ook na catastrofe – bevat organisch materiaal, blijft (enigszins) vruchtbaar. Mars-bodem is giftig, barst van de percloraten (chemisch slecht nieuws). Je kunt er niks laten groeien zonder flinke technologische trucs.
Kortom: wat hier nog overblijft, is voor Nederlanders al snel een paradijs vergeleken met het huidige Mars. Zelfs als je Drentse landschap verandert in iets post-apocalyptisch — koffie haal je dan echt nog steeds sneller in Utrecht dan op de rode planeet.
Mars terraformen: droom of illusie?
SpaceX en Musk hintten er vaak naar: ‘even’ een basis bouwen en vervolgens Mars transformeren tot een nieuwe thuisplaneet. Maar praktisch gezien is zelfs dat eerste stapje (een permanent bewoonbare maagdome) lastig genoeg. Terraforming – oftewel: de hele planeet aan te passen voor menselijk leven – is volgens actuele studies nog sciencefiction.
Denk aan enkele doorgeslagen ideeën: van atoomwapens afvuren op de polen om de boel op te warmen, tot het in de ruimte hangen van mega-spiegels om zonlicht te bundelen. Het doel? Meer CO2 en H2O laten vrijkomen, zodat de dampkring dikker wordt en het klimaat warmer. Maar zelfs als we álle stoffen loskrijgen, halen we volgens recente ESA-data maximaal 7% van aardse luchtdruk. Dat is niet genoeg voor vloeibaar water, laat staan zonder ruimtepak leven.
Bovendien: elk technisch ecosysteem op Mars wordt hypergevoelig voor storingen. De kans op een ‘Mars-migratie’ voor gewone Nederlanders – nou ja, zelfs voor ASML-ingenieurs – blijft op z’n zachtst gezegd bescheiden.
En nu? Natuurlijk — de wens voor een ‘plan B’ is logisch, en droom groot, zeggen we in Rotterdam. Maar wie echt nuchter kijkt: investeren in behoud (en herstel) van aarde’s systemen loont veruit het meest. Beter hier je afval scheiden en zonnepanelen op je dak, dan hopen op expats in een krakkemikkige Marskooi.
toch blijft de vraag onder techneuten: stel, het ondenkbare gebeurt — is het dan slecht om een alternatieve uitvlucht te hebben, puur als goedmakertje voor onze nakomelingen die we ooit naar Mars zouden sturen? Maar als ik mag kiezen, drink ik toch liever mijn chocomel in een berghut op Texel dan in een drukcabine op 225 miljoen kilometer afstand.
