We leven in een tijdperk waarin veranderingen elkaar razendsnel opvolgen. Klimaatverandering is allang geen ver-van-ons-bed-show meer — het raakt onze dagelijkse realiteit in Nederland. Maar wist u dat deze veranderingen zelfs invloed hebben op hoe wij tijd beleven en meten? Wetenschappers waarschuwen dat de planeet zo sterk verandert, dat het traditionele begrip van tijd misschien wel aan revisie toe is.
Klimaatverandering en de draaiing van de aarde: wat is er aan de hand?
De aarde is altijd in beweging geweest, maar wat er de laatste jaren gebeurt — dat is bijzonder. Door het smelten van ijskappen, veranderende zeestromen en verplaatsing van massa, verandert zelfs de draaisnelheid van ons eigen thuisplaneet. Hierdoor lijkt het soms alsof dagen nét iets korter of langer duren dan vroeger.
- de officiële “duur van een dag” kan afwijken — soms met een paar milliseconden
- Internationaal worden systemen zoals UTC zelfs af en toe aangepast
- In 2025 hebben onderzoekers in Delft dit fenomeen nu ook echt opgemerkt in Nederlandse data
Gaan we straks allemaal onze klokken opnieuw instellen?
Voor wie denkt: “Ach, wat maken een paar milliseconden uit?” — het wordt spannender. Moderne technologieën, van navigatiesystemen tot pin-transacties bij Albert Heijn, hangen af van een extreem precieze tijdmeting. Zelfs het OV in Rotterdam kan ontregeld raken als de tijd afwijkingen vertoont.
Sommige experts pleiten daarom voor aanpassing van onze tijdsystemen. Een mogelijk scenario: we voegen (of schrappen!) zogenaamde ‘schrikkelseconden’. Over een paar jaar kan het zomaar zijn dat je smartwatch je ineens vraagt om een tijdupdate, gewoon vanwege veranderingen op planeetniveau.
Van natuurkunde tot dagelijks leven: wat merkt u ervan?
Voor de gewone Nederlander blijft de impact voorlopig subtiel. U zult niet ineens te laat zijn voor een afspraak bij de kapper in De Pijp vanwege een “kortere dag”. Maar bedrijven als ASML en de KNMI volgen de tijdverschillen wél op de voet. In sectoren waar precisie-werk cruciaal is — denk aan luchthavens of de NS — zijn zelfs minieme tijdsaanpassingen essentieel.
Tips om bij te blijven in een veranderende wereld
- Gebruik betrouwbare tijdsbronnen: Stel uw devices in op automatische tijdsynchronisatie via internet.
- Werk in de cloud: Veel modern werksoftware (denk aan Microsoft 365 of AFAS) verwerkt zelf tijdcorrecties, u mist niks.
- Blijf nieuwsgierig: Volg het nieuws over veranderingen in tijd en natuur, bijvoorbeeld via NOS of Wetenschap.nu.
- Let op updates: Software op uw telefoon of smartwatch wordt steeds vaker aangepast aan wetenschappelijke tijdsprongen. Even klikken kan genoeg zijn.
Eén ‘wauw’-feit om te onthouden
De afgelopen decennia zijn we er aan gewend geraakt dat tijd absoluut is, maar dat blijkt nu slechts een illusie. Door alle veranderingen op aarde kunnen we binnenkort onze traditionele klokken misschien wel als collectors-item bewaren — wie weet haalt u ooit nog een ‘oude’ analoge klok van HEMA van zolder om aan uw kleinkinderen te laten zien hoe we vroeger leefden.
Tot slot
De tijd vliegt — maar soms gaat hij ook net een tikje sneller of langzamer dan u denkt. In deze dynamische wereld is het belangrijk om niet alleen letterlijk up-to-date te blijven, maar ook figuurlijk: blijf openstaan voor de kleine én grote puzzels van onze planeet.
