Door de eeuwen heen hebben Britse leiders tijdens de feestdagen verschillende soorten crises moeten doorstaan, variërend van oorlogen tot economische ineenstortingen en gezondheidsproblemen. In het kader van de Electoral Dysfunction-podcast blikt historicus Dan Snow terug op deze moeilijke momenten in de geschiedenis.
Introductie
Hoewel Kerstmis vaak wordt gezien als het meest feestelijke moment van het jaar, waren niet alle Britse premiers tijdens deze periode in een feeststemming. Verschillende leiders hebben te maken gehad met moeilijke situaties tijdens de kerstdagen door de geschiedenis heen. Eén van de vragen die tijdens een recente Q&A werd gesteld, was welke premier de slechtste Kerstdag ooit had.
Historische voorbeelden van moeilijke Kerstdagen
Lord North (1770-1782)
Lord North, die tussen 1770 en 1782 als premier diende, kreeg in november 1781 hetوانين verpletterende bericht van een grote nederlaag tijdens de Slag bij Yorktown in de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog. Snow vertelt dat North zich toen afvroeg: “‘Oh God, het is voorbij’, en hij had gelijk,” aldus Snow. “Die 13 Amerikaanse koloniën waren verloren. Dat was een trieste Kerstmis. North bracht het door met zoeken naar een reddingslijn of een wijze man, maar hij vond niemand.” In februari erkende hij zijn nederlaag en binnen enkele weken werd hij uit zijn ambt gezet.
Premier Goderich (samenstelling van 1827)
Een andere kandidaat voor de illegendarische slechte Kerstdag is Lord Goderich, die in december 1827 premier was. Snow beschrijft dat hij ‘vrijwel van streek en in een zielig stadium’ was. “Hij kampte met een politieke crisis, terwijl zijn vrouw een ernstige mentale gezondheidscrisis doormaakte,” legt de historicus uit. Toen Goderich in januari 1828 aftrad, huilde hij zo hevig dat de koning hem een zakdoek gaf. Zijn ambt duurde slechts 144 dagen, één van de kortste periodes als premier, een record dat later werd doorbroken.
Stanley Baldwin (jaren 1920)
In het begin van de 20e eeuw merkt Snow op dat Stanley Baldwin besluit tot een vervroende verkiezing in december 1923. Hij wilde invoering van importtarieven en gehoopte hiermee de economische groei aan te zwengelen. Helaas mislukte dit plan; Baldwin verloor zijn meerderheid en besloot in januari 1924 de regering neer te leggen nadat hij zijn beleid niet door het parlement kreeg.
Winston Churchill (1920-1950)
Een van de bekendste figuren met een uitdagende kerstdag was Winston Churchill. Snow vertelt dat Churchill in december 1941 per ongeluk de Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt in blote toestand zag tijdens een bezoek aan het Witte Huis. Daarnaast zou Churchill volgens Snow herhaaldelijk hartaanvallen hebben gehad tijdens de feestdagen. Zijn opvolger, Anthony Eden, loog in december 1956 over de Suezcrisis, terwijl hij onder invloed van opioïden en amfetamines stond. Hij kampte toen met hoge koorts en diende zijn ontslag in vanwege gezondheidsproblemen, in januari 1957.
Gordon Brown (2008)
In de 21e eeuw was de kerst van Gordon Brown in 2008 bijzonder moeilijk. Terwijl hij probeerde het financiële systeem en zijn parlementsmeerderheid te stabiliseren, werd hij geconfronteerd met geruchten over een nieuwe samenzwering om hem af te zetten. Op tweede kerstdag verscheen er een kop in de Daily Mail met de tekst: “Nieuw complot om Gordon Brown te verwijderen”. Brown noemde het ‘roerig’ en benadrukte dat dat tijdens die periode vaak zo was.
Conclusie
Door de geschiedenis heen waren het vooral crisissituaties die het kerstdagen voor Britse premiers moeilijk maakten. Of het nu ging om nederlagen, politieke crises of gezondheidsproblemen, de feestdagen bleken voor verschillende leiders momenten van intense spanning en persoonlijke tragedie te zijn.
