De verklaring van de Amerikaanse president over Groenland
Donald Trump heeft verklaard dat de Verenigde Staten “Groenland moeten hebben”. Volgens hem is het territorium essentieel voor de nationale veiligheid van het land. Zijn uitspraken kwamen kort nadat hij Louisiana’s gouverneur Jeff Landry had benoemd tot speciale gezant voor Groenland, met de opdracht om actief te pleiten voor de aansluiting van het semi-autonome deel van Denemarken bij de Verenigde Staten.
Trump benadrukte dat Landry „begrijpt hoe belangrijk Groenland is voor onze nationale veiligheid”. Hij gaf aan dat de VS Groenland nodig heeft, niet vanwege de mineralen, maar vanwege strategische overwegingen. “Als je naar Groenland kijkt, langs de kust, zie je Russische en Chinese schepen overal. We moeten Groenland voor de nationale veiligheid, dat is cruciaal,” aldus de president.
Waarom hecht Trump waarde aan Groenland?
De Deense premier Mette Frederiksen en Groenlandse premier Jens-Frederik Nielsen benadrukten in een gezamenlijke verklaring dat Groenland toebehoort aan de Groenlanders. Ze maakten duidelijk dat de VS het eiland niet zullen overnemen. “Je kunt niet zomaar een ander land annexeren, zelfs niet met het argument van internationale veiligheid,” zeiden ze.
Het Groenlandse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft de Amerikaanse ambassadeur opgeroepen uit protest, en uitte bezorgd dat de VS nog steeds interesse toont in het grote Deense gebied. Trump was herhaaldelijk voorstander van het overnemen van het strategisch gelegen, mineralenrijke Arctische eiland sinds zijn herverkiezing voor een tweede termijn, en heeft niet uitgesloten dat militaire kracht gebruikt zou kunnen worden voor deze doelstellingen.
De reactie van Denemarken en de geopolitieke context
De Deense minister van Buitenlandse Zaken, Lars Løkke Rasmussen, benadrukte dat respect voor de territoriale integriteit van Denemarken essentieel is, en dat alle betrokken landen, inclusief de Verenigde Staten, dat moeten erkennen.
In maart bezocht vice-president JD Vance een afgezonderde Amerikaanse militaire basis in Groenland en beschuldigde Denemarken, een NAVO-bondgenoot, van onderinvestering in de regio. Hoewel de berichtgeving toen afnam, werden in augustus opnieuw Amerikaanse diplomatieke schepen geroepen, na berichten over vermeende invloedoperaties door het Trump-team in Groenland.
De strategische waarde van Groenland
Groenlands ligging tussen Europa en Noord-Amerika maakt het een cruciale locatie voor het Amerikaanse raketverdedigingssysteem. Daarnaast heeft de rijke mineralenvoorraad het Amerikaanse belang versterkt om minder afhankelijk te zijn van Chinese export. De recente rapporten van het Deense defensie-inlichtingendienst bevestigen dat de VS haar economische macht inzet om haar wil door te drukken en militaire dreigingen niet uitsluit.
Het rapport onderstreept bovendien dat de strategische positie van het Arctische gebied voor grootmachten steeds belangrijker wordt. Met de toenemende spanningen tussen Rusland en het Westen, voorspellen de experts een versnelling van ontwikkelingen in de regio. President Vladimir Poetin uitte zijn bezorgdheid over NAVO-activiteiten in de Arctische regio en kondigde aan dat Rusland haar militaire capaciteiten zal versterken in de poolstreek.
