Huidige situatie aan de grens en de vermeende wapenstilstand
De gevechten langs de grens tussen Thailand en Cambodja blijven escaleren, ondanks beweringen van de Amerikaanse president Donald Trump dat hij een wapenstilstandsakkoord had weten te bereiken. According to officiële rapporten zijn in de afgelopen week ongeveer twintig mensen omgekomen, terwijl honderden anderen hun huizen hebben moeten verlaten. De recente confrontaties ontstonden na een minderjarige aanvaring vorige zondag, die een eerdere door Trump gepropageerde wapenstilstand ondermijnde.
Op vrijdag stelde Trump dat beide landen “alle schietpartijen per direct stopzetten en terugkeren naar het oorspronkelijke Vredesverdrag dat met mij is gesloten,” berichtte hij via zijn platform Truth Social. Ondanks deze verklaring bleef het geweld op zaterdag doorgaan. De Thaise leider Anutin Charnvirakul verklaarde dat zijn land “door zal gaan met militaire acties totdat er geen gevaar en bedreigingen meer voor ons land en ons volk bestaan.” Het Thaise ministerie van Defensie meldde dat straalvliegtuigen op zaterdagochtend luchtaanvallen hadden uitgevoerd. Ook de Cambodjaanse premier Hun Manet noemde geen sprake van een wapenstilstand en benadrukte dat Cambodja “klaar is om op elke noodzakelijke wijze samen te werken.”
Wat zit er achter het conflict tussen Thaise en Cambodjaanse troepen?
De oorsprong van het grensconflict tussen Thailand en Cambodja ligt in een geschiedenis van vijandigheid over territoriale claims die al decennia teruggaan. Deze claims zijn vooral gebaseerd op een kaart uit 1907, opgesteld toen Cambodja onder Franse koloniale overheersing viel. Thailand heeft deze kaart als onjuist bestempeld. Spanningen werden verder aangezwengeld door een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in 1962, dat de soevereiniteit over het betwiste gebied aan Cambodja toekende. Dit verdict blijft bij veel Thai wrok oproepen.
Wat is er gebeurd met Trumps ‘vrede’-akkoorden?
Een wapenstilstand in juli werd bemiddeld door Maleisië en werd onder druk van Trump in gang gezet. Hij dreigde handelsvoordelen in te trekken tenzij beide partijen een akkoord zouden sluiten. Dit werd verder uitgewerkt in oktober tijdens een regionale bijeenkomst in Maleisië, waar Trump aanwezig was. Echter, het akkoord loste de status van het betwiste gebied niet op. Het leidde slechts tot een fragiele wapenstilstand die uiteindelijk niet standhield. Op zondag laaide het geweld weer op, met een confrontatie waarbij twee Thaise soldaten gewond raakten.
De schijnbare mislukking of instorting van het vredesakkoord komt op een moment dat meerdere van de overeenkomsten die Trump aanprees in zijn zoektocht naar een Nobelprijs voor de Vrede onder druk staan. Zo was er recentelijk een toename van gevechten in Oost-DR Congo, minder dan een week nadat Congo en Rwanda, met Trump aanwezig, een deal sloten. Daarnaast blijft een internationaal ondersteund plan om de oorlog tussen Israël en Hamas in Gaza te beëindigen, onvoltooid en in onzekerheid, met sporadische gevechten die blijven doorgaan.
