Voormalige neurochirurg van NHS Tayside onder verdenking
De voormalige neurochirurg van NHS Tayside, Sam Eljamel, afkomstig uit Libië, wordt ervan beschuldigd patiënten ernstig te hebben geschaad. Het wordt algemeen aangenomen dat hij momenteel in Libië werkzaam is. Sinds zijn schorsing in 2013, toen hij zijn werk aan een ziekenhuis in Dundee moest neerleggen, wordt hij beschuldigd door tientallen voormalige patiënten van het uitvoeren van levensveranderende, incorrect uitgevoerde hersen- en wervelkolomoperaties. Onder de aantijgingen vallen onder andere het wegnemen van de verkeerde lichaamsdelen.
Een publieke enquête is ingesteld en de politie van Schotland onderzoekt momenteel tot 200 gevallen van patiënten als onderdeel van een lopend strafrechtelijk onderzoek.
Persoonlijke verhalen en impact op slachtoffers
Annemaire Pymm, een voormalig belastingmedewerker, woont in Perth samen met haar echtgenoot Dougie. Zij is verlamd en spreekt nauwelijks na twee hersenchirurgische ingrepen van Eljamel, gericht op het verwijderen van kanker. Zij heeft 24-uurszorg nodig. Naast haar vertelt haar man: “Ze kan niet lopen, niet praten en voor zichzelf niets doen.”
De Pymm-gezinnen maken deel uit van een groeiende groep die verklaring en verantwoording eisen. Dougie Pymm zegt: “Professor Eljamel, weet u wat hij mijn vrouw en 200 anderen heeft aangedaan? Hij heeft hen verminkt.”
Eljamel was van 1995 tot 2013 hoofd neurochirurgie bij NHS Tayside. Hij werd beschouwd als een van de voornaamste hersenchirurgen in Europa en had een indrukwekkend cv.
Toen voor het eerst de beschuldigingen van malpractie naar buiten kwamen, stonden NHS-managers toe dat hij 111 patiënten onder begeleiding bleef opereren. Ondanks dat hij onder klinische supervisie stond, werden patiënten in gevaar gebracht. Later erkenden gezondheidsfunctionarissen dat deze situatie onnodig risico opleverde.
Het laatste geval en juridische stappen
Een van die patiënten was Jules Rose uit Kinross, die nu de campagne leidt tegen deze zaak. Medische dossiers tonen aan dat zij tijdens haar laatste operatie in Schotland een traangang verwijderde in plaats van een hersentumor. Ze was zich niet bewust van het lopende onderzoek toen en heeft inmiddels succes gehad met een rechtszaak tegen de NHS. Ze vraagt zich af waar de checks en systemen bleven die zulke fouten hadden moeten voorkomen. Rose beschrijft Eljamel als een “slager” die haar leven heeft verwoest.
Huidige locatie en internationale jurisdictie
Sky News benaderde het ziekenhuis in Misrata, Libië, waar Eljamel volgens informatie werkzaam is. Een medewerker bevestigde dat hij er bijna dagelijks werkt, maar weigerde direct contact met hem te leggen.
Bestaat er een verdrag met Libië voor uitlevering? Ja, er bestaat een formeel uitleveringsverdrag tussen het Verenigd Koninkrijk en Libië, dat het mogelijk maakt om Libische staatsburgers naar het VK terug te sturen onder bepaalde strafrechtelijke omstandigheden.
Professor Peter Watson, een vooraanstaande jurist die Britse gezinnen vertegenwoordigde in de decennia durende diplomatieke strijd over de Lockerbie-aanslag, verklaarde dat een terugkeer van Eljamel naar Schotland een aanzienlijke uitdaging vormt. Hij benadrukte dat de Libische autoriteiten een rol spelen in dergelijke processen en dat politieke instabiliteit en strijd tussen facties in Libië het moeilijk maken om dit te bewerkstelligen.
Publieke enquête en recente ontwikkelingen
In 2021 heeft een Schotse rechtbank dr. Eljamel veroordeeld tot het betalen van 2,8 miljoen pond aan een voormalige patiënte, die toen ernstige invaliditeiten had opgelopen. Een onafhankelijk intern onderzoek in Edinburgh moet nu vaststellen wat misging tijdens zijn werk in Schotland, met name over het ontbreken van effectieve systemen voor het signaleren van herhaalde fouten.
Deze week werd bekend dat 40 papieren operatielogboeken, met informatie over operaties uitgevoerd door Eljamel tussen 1995 en 2013, tijdens het onderzoek zijn vernietigd. Ondanks een expliciete ‘Niet vernietigen’-bevel, werden ze in juli dit jaar vernield. NHS Tayside heeft haar excuses aangeboden en benadrukt dat zij volledig zal meewerken aan de lopende onderzoeken.
