Een budget dat in meerdere opzichten uniek is
Minstens twee aspecten maken dit budget tot een bijzonder moment in de geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk. Eén daarvan was te verwachten, de andere verraste velen. Wat niet werd voorzien, gebeurde kort voor het middaguur op de dag van de presentatie. Normaal gesproken worden op de dag van het budget alle documenten met de maatregelen en de officiële prognoses van het Office for Budget Responsibility (OBR) online gepubliceerd zodra de minister van Financiën haar toespraak heeft beëindigd.
Direct na haar zitvlak in het Lagerhuis beginnen handelaren, journalisten en economen in heel het land hun browsers te verversen, in de hoop als eerste toegang te krijgen tot deze cruciale informatie. Het belang van deze documenten ligt in het feit dat er vaak een grote discrepantie bestaat tussen de woorden van de minister en de details in de rapporten. Hierdoor kunnen de cijfers en maatregelen achteraf de geldmarkt aanzienlijk beïnvloeden.
De onverwachte publicatie en de gevolgen
Een voorbeeld hiervan is de strijd om de nieuwe belastingmaatregel die de regering invoerde in deze begroting: de beperking op de maximale inleg in loon-sparingsregelingen. Hoewel de minister in haar toespraak suggereerde dat het een geringe maatregel was, bedoeld om een loophole dicht te maken die vooral door rijke mensen werd gebruikt, toont het onderliggende document een heel ander beeld. Het blijkt dat deze maatregel een van de grootste belastingverhogingen in de recente geschiedenis is, die in het eerste jaar al 4,7 miljard pond opbrengt.
Dit is een aanzienlijk bedrag, en het betekent dat veel belastingbetalers waarschijnlijk meer zullen moeten afdragen. Het is pas bij het publiceren van het volledige rapport dat de details zwart op wit zichtbaar worden, waardoor het moeilijk te ontkennen is dat de maatregel grote gevolgen heeft voor de belastingdruk van de bevolking.
De marktreactie en de impact op de economie
De details in het rapport, het zogeheten Economic and Fiscal Outlook (EFO) van het OBR, zijn zeer gevoelig voor de markt. Beleggers en handelaren gebruiken deze cijfers vaak als fundament voor hun beslissingen over het investeren in Britse obligaties en staatssecurities. Toen het OBR het rapport per ongeluk online publiceerde, bijna een uur voordat de minister haar toespraak hield, leidde dat tot een grote paniek op de financiële markten. De kosten van de overheidsschuld schommelden enorm, terwijl beleggers snel de documenten downloadden om de economische implicaties te beoordelen.
Dit lek werd de grootste in de geschiedenis en zal ongetwijfeld in de komende weken onderwerp van discussie blijven, over hoe en waarom het gebeurde en wat de gevolgen daarvan zijn. Wat verder opvalt, is dat dit budget niet alleen een historisch moment markeert, maar ook een koers voor de toekomst zet die het Verenigd Koninkrijk betreedt in ongekend terrein. De totale belastingdruk in het VK was al hoog, zelfs de hoogste in minstens 70 jaar, en dat wordt nu verder versterkt.
Een toekomst van hogere belastingen en hun gevolgen
Volgens het Institute for Fiscal Studies versnelt dit budget de trend richting de hoogste belastingniveaus in de geschiedenis van het land. De verhogingen worden door de minister gerechtvaardigd als noodzakelijk voor het voldoen aan de fiscale regels en het verlagen van de rente die het land moet betalen bij het lenen. Al in de uren na de eerste publicatie daalde de rendement op Britse staatsobligaties, wat aangeeft dat de markten positief reageren.
Daarnaast stelt dit budget de regering in staat meer te besteden, onder andere aan extra sociale voorzieningen en het afschaffen van de beperking op kinderbijslag voor twee kinderen. In wezen betekent dit dat de overheid meer belasting heft om dat extra uit te geven.
Twee vragen blijven echter onbeantwoord: hoe succesvol zal het zijn om deze hogere belastingen daadwerkelijk te realiseren? En, gezien de eerdere pogingen en tegenslagen bij het beheersen van de sociale uitgaven, kan de regering haar uitgavenplannen de komende jaren wel nakomen?
Het antwoord op deze vragen is onzeker. Wat wel zeker is, is dat het grote budget de komende weken en maanden intensief zal worden bekeken en getoetst, terwijl de economische en politieke gevolgen wellicht nog lang voelbaar blijven.
