Huidige situatie en menselijke tragedie
Volgens de Hoge Commissaris voor Humanitaire Zaken van de Verenigde Naties is Sudan momenteel het meest getroffen gebied ter wereld door massale sterfgevallen en grootschalige volksverhuizingen. Ongeveer 12 miljoen mensen worden naar schatting ontheemd, terwijl het exacte dodental door het conflict mogelijk veel hoger ligt dan de officiële schattingen van minstens 40.000 slachtoffers.
Tom Fletcher, de onder-secretaris-generaal van de VN voor humanitaire aangelegenheden, beschreef de situatie in een interview als “verschrikkelijk” en “utterlijk somber”. Hij stelde dat Sudan het epicentrum van het menselijk lijden is, met eenConflict dat zich sinds april 2023 maar blijft voortduren en zich uitspreidt over het hele land.
Het conflict en de gevolgen voor de bevolking
De oorlog ontstaat uit een strijd tussen het Sudanese leger en de paramilitaire Eenheid Rapid Support Forces (RSF), die ooit alliantie waren. Anno 2025 was het eerste gevecht nog beperkt tot Khartoum, maar inmiddels is het conflict uitgebreid tot de noordelijke regio’s en veroorzaakte een humanitaire crisis die alarmerende proporties heeft aangenomen.
De strijd leidt tot onvoorstelbaar menselijk leed, waarbij ondervoede burgers, seksueel geweld en gewelddadige executies schering en inslag zijn. In sommige regio’s is zelfs de hongersnood uitgeroepen, terwijl Fletcher spreekt over een “sfeer van brute impunitie en wreedheid”.
De val van Al Fashir en de humanitaire ramp
Vorige maand nam de RSF de stad Al Fashir in, de hoofdstad van de Noord-Darfur regio, na een beleg van meer dan achttien maanden. Volgens VN en hulporganisaties zijn honderden burgers vermoord en tienduizenden ontheemd geraakt. De Wereldgezondheidsorganisatie meldde dat meer dan 450 personen alleen bij een kraamkliniek in de stad zijn omgekomen.
Hulpverleners vertellen dat door huis-aan-huis zoeken voor slachtoffers en het uitvoeren van geweld- en seksuele misdrijven, de situatie nog verder escaleerde. Verhalen van ontsnappingen beschrijven een reis door gebieden zonder toegang tot voedsel, water of medische hulp, waarbij mensen geconfronteerd worden met gruwelijkheden. Zo droeg een vrouw haar dode buurjongen en werd zelf aangevallen op de vlucht weg uit Al Fashir.
Daarnaast toont satellietbeeldmateriaal van Yale’s Humanitarian Research Lab bloed op de zandvlakten van de stad, zichtbaar in de beelden. Fletcher benadrukt dat het essentieel is dat onderzoekscommissies de gruwelen onderzoeken en dat bescherming van burgers prioriteit moet krijgen.
De rol van kinderen en internationale druk
Fletcher wijst erop dat kinderen het zwaarst worden getroffen, met één op de vijf slachtoffers in Al Fashir onder hen. Hij beschreef een ontmoeting met een zesjarig kind dat schrikt van hem en zich terugtrekt bij het zien van een logo van Manchester City op zijn shirt, terwijl ze buitenspel speelden.
Hij vraagt de internationale gemeenschap om meer financiering voor humanitaire hulp en om een krachtigere, meer energieke diplomatie om het conflict te beëindigen. Volgens Fletcher zou de wereld niet zo complex moeten zijn dat het niet opgelost kan worden. Hij wijst erop dat regionale en wereldleiders, zoals Egypte, de VS, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten, zich meer betrokken moeten tonen.
Huidige obstakels en de toekomst van het conflict
De situatie ziet er weinig rooskleurig uit, ondanks enige diplomatieke inspanningen. Sudanese militaire leiders zoals generaal Abdel-Fattah Burhan verklaarden dat hun strijd pas eindigt wanneer de RSF volledig is uitgeschakeld en dat een wapenstilstand niet afdoende zal zijn.
Volgens de opmerkingen van de Sudanese raad wordt soepel overeengekomen dat verschillende wapenstilstanden tijdens het meerjarige conflict niet leidde tot een duurzame vrede. De uitdaging bestaat dus in het vinden van een oplossing voor de voortdurende vijandelijkheden en de humanitaire crisis.
