De ware aard van de Trump-vredesvoorstellen
De door Donald Trump gepresenteerde vredesstrategie is niet wat het lijkt. In werkelijkheid neemt het de eisen van Rusland en presenteert deze als voorstellen voor vrede, wat voor Oekraïne neerkomt op een ultimatium tot capitulatie. Aanvaarding van dergelijke voorwaarden zou het belonen van gewapende agressie betekenen. Sinds de Tweede Wereldoorlog is het principe dat zelfs de facto grenslijnen niet met geweld veranderd mogen worden, voor duidelijke en belangrijke redenen, volledig geschonden. Deze plannen ondermijnen dat fundament.
Implicaties voor Oekraïne en internationale betrekkingen
Door het ondertekenen van het akkoord zou Rusland via Amerikaanse en Russische onderhandelaren invloed krijgen over Oekraïne, een land dat het reeds geschonden heeft door militair geweld, waarbij talloze burgers slachtoffer werden. Het conflict is wellicht de grootste crisissituatie in de relatie tussen Noord-Atlantische landen sinds het ontstaan van de NAVO, zo niet sinds het begin van het alliantie. De situatie betekent dat Rusland voorwaarden kan opleggen aan een land dat het heeft aangevallen en waarin het eigen troepen heeft massamoord en verkrachting gepleegd.
Een kritisch blik op de leiders van Europa
De centrale vraag wordt nu of de leiders van Europa in staat zijn om de zware uitdagingen die volgen het hoofd te bieden. Op basis van het verleden is er geen garantie dat zij klaar zijn voor de moeilijkheden. Het plan dat op tafel ligt, omvat onder meer:
- Het teruggeven van terreinen die Rusland onder Vladimir Poetin zonder rechtvaardiging of provocatie heeft opgenomen.
- Gebieden waar het Oekraïense leger gevochten heeft, maar niet heeft kunnen innemen, in het kader van de concessies.
- Een verbod voor Oekraïne om lid te worden van de NAVO, om langdurige wapens te bezitten, buitenlandse troepen te herbergen of diplomatieke vluchten te laten landen, terwijl het militaire apparaat in omvang wordt gehalveerd.
De rol van de Verenigde Staten en de diplomatieke complicaties
Een bijzonder zorgwekkende aspect van het voorstel is dat het voorziet in onderhandelingen tussen NAVO en Rusland onder begeleiding van de Verenigde Staten; een mediatorschap dat in principe niet passend is, aangezien de VS de belangrijkste partner van de NAVO zou moeten blijven. Donald Trump’s houding toont dat hij geen volledige toewijding aan hetWesters veiligheidsverbond heeft. In één bepaling wordt duidelijk dat zijn betrokkenheid meer die van een buitenstaander lijkt.
Het gevaar van vrede op Rusland’s voorwaarden
Het plan zal geen duurzame vrede brengen. Poetin heeft herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat hij heel Oekraïne wil. Hij beschikt over een bewezen geschiedenis van terugkeren naar eigen campagnes, zich verzamelen en opnieuw aanvallen. Het belonen van een agressor zal hem alleen maar aansporen om meer te eisen. Als Rusland de stadskernen van Donetsk en open vlaktes richting Kyiv krijgt, kan hij binnen enkele jaren grote stroken van Oekraïne veroveren.
Europa’s uitdaging en de historische context
Sinds het begin van Trump’s presidentschap heeft Europa geprobeerd om de president ‘aan boord’ te houden, terwijl zijn sympathieën herhaaldelijk richting Moskou neigde. De bewondering die NATO-ondergeneraal liet zien door de Amerikaanse president ‘Tata’ te noemen, illustreert de ondergeschikte houding, maar heeft niet geleid tot effectieve resultaten. Het massaal ontvangen van wereldleiders in Egypte, die zijn instemming met de Gaza-wapenstilstand prijzen, heeft Trump juist doen geloven dat hij conflicten wereldwijd snel en met minimale inspanning kan oplossen.
De onderliggende problemen en het belang van principes
Het plan voor Gaza is aanwezig met toenemende moeilijkheden en richt zich niet op de onderliggende oorzaken van het conflict. Het meest kritische punt is dat de principes die het Westen acht decennia heeft nageleefd, niet zomaar kunnen worden afgeschaf- of verworpen voor een snelle en onzekere vrede. Europa wordt geconfronteerd met een partner die niet betrouwbaar is, waardoor de uitdaging extra groot is. Zoals een voormalig Baltisch minister van Buitenlandse Zaken stelde: “Het duidelijke bericht voor Europa in dit 28-puntenplan is dat dit het einde betekent.”
De verantwoordelijkheid van Europa voor de veiligheid van Oekraïne
Volgens hem is het duidelijk dat de veiligheid van Oekraïne en daarmee van heel Europa de verantwoordelijkheid van Europa zelf is. Als Europa niet de juiste stappen zet en de veiligheid van Oekraïne niet garandeert, kunnen alle landen de gevolgen ondervinden van een mogelijke Amerikaanse, of zelfs Russische, destabilisatie. Alleen door daadkracht te tonen, kan Europa voorkomen dat verdere conflicten escaleren.
